Region pod kineskim uticajem: Gdje su investicije Pekinga ostavile najveći trag

Ekonomska nerazvijenost i smanjeni demokratski kapaciteti, kao i rezervisanost i nedovoljno prisustvo Evropske unije i Sjedinjenih Američkih Država omogućili su Kini da se pozicionira kao važan faktor na Zapadnom Balkanu.

To je ocijenjeno na predstavljanju studije Digitalnog forenzičkog centra (DFC) o kineskom prisustvu i uticaju u regionu. U analizi se konstatuje da Balkan predstavlja odskočnu dasku i most za kinesko uspostavljanje značajnijeg ekonomskog prisustva u Evropi, javlja Radio Slobodna Evropa.

Naglašava se da je najsnažniji uticaj Kine vidljiv u Srbiji, a da je Crna Gora jedna od osam najugroženijih zemalja kineskim prisustvom.

Prema podacima navedenim u studiji, više od polovine investicija kineskih kompanija u Evropi zapravo su stacionirane u državama Zapadnog Balkana.

Ipak, u analizi DFC se precizira da je kinesko djelovanje u regionu Zapadnog Balkana otežano nakon ruske invazije na Ukrajinu, jer je taj rat ujedinio zemlje EU i ojačao njihovo partnerstvo sa SAD.

U Srbiji je u posljednjoj deceniji identifikovan najmanje 61 projekat u različitim fazama završetka od strane ili u saradnji sa kineskim akterima, čija je vrijednost najmanje 18,7 milijardi eura.

Uz Srbiju, Bosna i Hercegovina je druga država u kojoj je Kina napravila najznačajniji ekonomski, i politički upliv na Zapadnom Balkanu. DFC je identifikovano 29 kineskih projekata, vrijednih preko pet milijardi eura, a od toga je u Republici Srpskoj veliki broj investicija u sektoru energetike i saobraćaja.

“Politička i ekonomska povezanost RS i Kine je logična, obzirom na to da se političke prilike u Srbiji direktno prelivaju na Republiku Srpsku”, navodi se u studiji DFC.

Ove, kao i kineske projekte u Srbiji prate, navodi DFC, netransparentnost i potencijalne koruptivne radnje.

I u Sjevernoj Makedoniji Kina je snažno krenula sa investiranjem, a tamošnja vrijednost 15 projekata iznosi skoro 655 miliona eura.

Albanija je, navodi DFC, jedna od rijetkih zemalja regiona u kojoj se bilježi pad kineskih investicija u posljednjih pet godina.

Procjena DFC je da nivo kredita koje nudi Kina može dostići 18 odsto BDP-a u Crnoj Gori, 12 u Srbiji, 10 u Bosni i Hercegovini i sedam procenata BDP-a u Sjevernoj Makedoniji.