Za ljubitelje piva: Sve što morate znati o Oktoberfestu

Više od pet miliona posjetilacaa poznate minhenske pivske manifestacije popiće u dvije i po sedmice oko sedam miliona litara piva, a od toga će najviše profitirati samo šest pivara koje imaju pravo prodaje na Oktoberfestu.

Najveća svjetska pivska priredba koja se ove godine održava 184. put, otvorena je prije nekoliko dana, a završava se 3. oktobra.

Zlatna boja piva koje se tradicionalno toči u krigle od litar, proteklih godina je malo potamnila pa se čini da je zlatno doba Oktoberfesta dio prošlosti. Ako se izuzme 2001. godina kad je neposredno nakon terorističkih napada u Sjedinjenim Američkim Državama najveću svjetsku pivsku manifestaciju posjetilo 5,5 miliona ljudi, lanjski sajam je bio najlošije posjećen još od 1980. godine, kad je čak i sam Oktoberfest bio meta terorističkog napada u kojem je stradalo više od 200 ljudi.

Prema brojkama objavljenim na službenim internet stranicama pivskog festivala, prošle je godine u dvije i po sedmice u pivu uživalo 5,6 miliona posjetilaca, oko 300 hiljada manje nego u 2015. godini, piše Karlo Vajdić za Tportal.

Najviše ljudi dolazilo je veseliti se pivu sredinom osamdesetih godina kad je manifestaciju u Minhenu znalo posjetiti i više od sedam miliona gostiju. Ono što je interesantno, a svakako i dobra vijest za pivare, je da se tada pilo manje nego što se pije danas.

Do početka ovog milenijuma, konzumacija piva na Oktoberfestu se uglavnom držala oko 5 do 5,5 miliona litara tokom njegovog trajanja.

S dolaskom novog milenijuma, količina ispijenog piva raste uprkos činjenici da broj posjetilaca ili stagnira ili, kao što smo napomenuli, posljednjih godina čak i blago pada (brojke nijesu direktno uporedive jer se trajanje Oktoberfesta razlikuje za dan ili dva od godine do godine). Tako je od 2010. godine samo 2013. i 2016. konzumacija bila manja od sedam miliona litara pive (redom 6,7 i 6,1 mil.) Organizatori se, stoga, s pravom nadaju da bi i ove godine Bavarci i njihovi gosti mogli popiti i više od sedam miliona litara piva.

I dok brojke posjetilaca i količina ispijenog piva još pomalo i osciliraju iz godine u godinu, nesmiljeni nezaustavljivi rastući trend ima ona najvažnija brojka: cijena piva. Krigla od litra (popularni Maß) u posljednjih gotovo pedeset godina za koje se daju podaci na stranicama Oktoberfesta, u samo jednom jedinom slučaju nije poskupjela između dva izdanja festivala. Kuriozitet je zabilježen 2002. i 2003. godine kad se obje godine cijena krigle kretala u rasponu od 6,3 do 6,8 eura (2002. godina je bila prelomna godina kad su nakon njemačkih maraka uvedeni euri). U svim drugim slučajevima, još od 1971. godine, cijena litra piva je svakog idućeg Oktoberfesta bila viša.

Ove godine će tako posjetioci za kriglu piva plaćati između 10,60 i 10,95 eura, dok je lani donja granica bila 10,40, a gornja 10,70 eura. Lako je stoga izračunati da bi samo od ispijenog piva, ispune li se očekivanja od sedam miliona litara konzumiranog hmeljskog napitka, na Oktoberfestu pivare trebalo da zarade sedamdesetak miliona eura. A taj će se profit podijeliti na samo šest proizvođača piva.

Prema odredbama minhenskog gradskog vijeća pravo prodaje pive na Oktoberfestu imaju samo etablirane pivare s područja grada Minhena.

U praksi to znači da već decenijama na Oktoberfestu caruje šest pivara, udruženih u Klub minhenskih pivara. One za potrebe Oktoberfesta proizvode posebnu vrstu piva strogo poštujući legendarni njemački zakon o čistoći piva koji datira iz 1516. godine. Nekad se posluživalo martovsko/ožujsko pivo (pivo proizvedeno u martu) tamnije boje da bi se receptura u međuvremenu malo prilagodila i danas je to svijetlo pivo koje u postotku ima nešto više alkohola od uobičajenih piva ovih proizvođača.

U praksi to znači i da revolucija malih nezavisnih tzv. craft pivara koja je posljednjih desetak godina obilježila mnoga svjetska tržišta, neće imati uticaja na Oktoberfest jer je riječ o malim proizvođačima skromnih količina koji, uz to, u izradi svojih proizvoda nerijetko proširuju recepturu izvan okvira spomenutog zakona. Sedamdesetak miliona eura tako će podijeliti pivovare: Löwenbräu, Spaten-Franziskaner-Bräu, Paulaner, Hacker-Pschorr, Augustiner-Bräu i Staatliches Hofbräuhaus in München.

Spomenuti oligopol je, zapravo, još i uži jer dio pivara ima zajedničke konačne vlasnike. Pivare Löwenbräu i Spaten čije glavne marke piva proizlaze iz njihovih imena (Löwenbräu, Spaten, Franziskaner), dio su najveće svjetske pivske grupe Anheuser-Busch InBev.

Te dvije pivare spojile su se još 1997. godine, da bi 2003. postale dio InBeva, odnosno tadašnjeg Interbrewa pod čijim je okriljem jedno vrijeme bila i Pivara Trebjesa iz Nikšića. Interbrew se kasnije spojio s latinoameričkim AmBevom, a 2005. je preuzeo sjevernoamerički Anheuser-Busch pa je sa prošlogodišnjim preuzimanjem kompanije SABMiller formirana današnja megapivara.

Dio nešto veće grupe su i pivare Paulaner i Hacker-Pschorr. Ljetošnje prestrojavanje unutar korporacije Brau Holding International, pod kojom se nalazi još desetak njemačkih pivara, stavilo je ove dvije kompanije u grupu Paulaner Breuerei. Tokom ljeta došlo je i do prilagođavanja vlasničkih udjela i dok je vlasništvo dosad bilo gotovo polovično raspoređeno između minhenske preduzetničke grupe Schörghuber (koja se bavi još i nekretninama, ugostiteljstvom i proizvodnjom hrane) te poznate holandske pivare Heineken, sada su udjeli raspoređeni tako da Schörghuber grupa drži 70 odsto, a Heineken 30 odsto dionica. Heineken grupa je, inače, drugi po veličini svjetski proizvođač piva, a u njoj kontrolni vlasnički udio od 25 odsto drži Charlene de Carvalho-Heineken, jedna od najbogatijih žena u Evropi čija se imovina procjenjuje na više od 10 milijardi dolara.

Titulu pravih minhenskih pivara na Oktoberfestu tako zapravo brane samo dvije pivare. Augustiner-Bräu ponosi se titulom najstarije minhenske nezavisne pivovare, a danas se nalazi u većinskom vlasništvu fondacije Edith-Haberland-Wagner nazvane po posljednjoj članici porodice Wagner koja je decenijama vodila pivaru. Manjinski vlasnički udio drži minhenska porodica Inselkammer.

Najmanja od svih pivara koje smiju prodavati pivo na Oktoberfestu je Staatliches Hofbräuhaus, a riječ je o pivari u državnom vlasništvu, odnosno vlasništvu njemačke savezne pokrajine Bavarske. Proizašla iz nekadašnje kraljevske pivare, ona kontroliše nekoliko popularnih pivnica u Minhenu, ali je i vrlo aktivna u prodaji svog brenda širom svijeta.

Zarada na Oktoberfestu, naravno, nije ograničena samo na prodaju piva, no tu u priču ulaze i drugi preduzetnici. Prema službenim podacima s internet stranica grada Minhena, lani je uz pivo prodano i više od 366 hiljada pečenih pilića, gotovo 152 hiljade pari kobasica, oko 67 hiljada bunceka, a konzumirano je i 109 volova na ražnju. Tu treba dodati i zaradu od suvenira, smještaja, prevoza i svega ostalog što ide uz turističku ponudu. Interesantno je da je Oktoberfest, uprkos svojoj međunarodnoj popularnosti poprilično domaćinska manifestacija i tek petina gostiju su pivopije iz inostranstva.

I iako brojke pokazuju da mu popularnost posljednjih godina malo jenjava, spremnost posjetilaca da uživaju u napitku koji se pravi po recepturi staroj više od 500 godina, na festivalu koji je star više od 200 godina, pokazuje da se minhenske pivare ne moraju bojati prekidanja tradicije.

Bilo da se radilo o ispijanju piva, bilo dobroj zaradi.