Nacrt budžeta EU: Manje novca za države koje urušavaju vladavinu prava
U nacrtu budžeta Evropske unije za period 2021-2027, Evropska komisija predvidjela ograničenje pristupa evropskih fondovima u slučajevima kršenja principa pravne države.
Komentatori ocjenjuju da je to do sada neviđeno rJešenje, koje ima za cilj sankcionisanje “neposlušnih” zemalja članica.
Ako države članice i Evropski parlament usvoje ovakav budžet, novi instrumenti će omogućiti Uniji da suspenduje, smanji ili ograniči pristup evropskim fondovima proporcionalno prirodi, težini i širini nedostataka pravne države.
Prema proceduri, takvu odluku predlaže Evropska komisija, nakon čega ona mora biti usvojena na Evropskom savjetu “obrnutom kvalifikovanom većinom”, navodi EK. Svaka država ima određen broj glasova. Procedura za “obrnutu kvalifikovanu većinu” podrazumijeva da države koje imaju ukupno 255 glasova mogu da odbace preporuku Komisije, što je teško postići, prenose agencije.
“Poštovanje pravne države je nezamjenljiv preduslov za zdravo upravljanje finansijama i budžetsku efikasnost. Zato predlažemo novi mehanizam za zaštitu budžeta od rizika koji su u vezi sa manjkavostima pravne države. To je mehanizam opšte primjene koji se ne odnosi ni na jedno pojedinačnu članicu”, rekao je predsjednik Komisije Žan-Klod Junker u obraćanju europoslanicima.
Međutim, više zemalja EU zatražilo je da se prilikom izrade mehanizma izvuku pouke iz spora Brisela i ultrakonzervativne poljske vlade, optužene da ugrožava nezavisnosti svog pravosuđa.
Zbog komplikovane procedure koja je u toku na zahtjev EK, ideja je da se u sličnim slučajevima pribjegne finansijskm pritisku.
“Nećemo prihvatiti arbitrarne mehanizme koji će upravljanje fondovima učiniti instrumentom političkog pritiska po zahtjevu”, rekao je zamjenik poljskog ministra za evropske poslove Konrad Šimanski.
Osim Poljske, druga zemlja koja bi ovakav budžet mogla da primi kao atak na sebe je Mađarska, kojoj ovakva mjera prijeti zbog poteza desničarske vlade i premijera Viktora Orbana.
