Da li bi crkva trebalo da plaća porez
Odavno je očigledno da vjerske zajednice u Crnoj Gori, osim redovnih dotacija iz budžeta, “okreću” značajan novac koji je u potpunosti van zvaničnog platnog prometa i van kontrole Poreske uprave.
Neke procjene govore da se samo kroz manastir Ostrog godišnje “provuče” nekoliko miliona eura a da niko ne zna gdje završava toliki novac vjernika. Nezvanično, vjerske organizacije prometuju više desetina miliona eura godišnje, bez ikakve poreske evidencije.
Poznato je takođe da su vjerske organizacije, posebno Mitropolija crnogorsko-primorska, veliki zemljoposjednici ali i “divlji graditelji” – u par posljednjih decenija dograđeno je ili u potpunosti izgrađeno na stotine objekata bez potrebnih dozvola. Nije poznato da su u tekućem procesu legalizacije objekata vjerske organizacije prijavile svoje.
Evo kako su porezi i crkve regulisane u svijetu:
– Od 2013. godine u Italiji crkva plaća porez na nekretnine koje imaju nekomercijalnu svrhu;
– U Hrvatskoj je od početka 2015. godine uvedeno plaćanje poreza za sve necrkvene prihode, kao što su prihodi od iznajmljivanja prostora, trgovinske ili hodočasničke djelatnosti;
– Njemačka praktikuje da crkva plaća porez državi, ali istovremeno crkva uzima obavezan porez od vjernika;
– Sjedinjene Američke Države smatraju crkve za neprofitne organizacije i za njih ne postoji institucija poreza;
Direktorka beogradskog Centra za kulturnu dekontaminaciju, Borka Pavićević, kaže da crkva neplaćanjem poreza odstupa od načela jednakosti sa svojim vjernicima.
“Bilo bi dobro da duhovnici plaćaju porez, o tome se i radi sve vrijeme kod nas o raskoraku između takozvanog duhovnog života i stvarnog života”, ocijenila je Pavićević ranije za B92.
Neke zemlje, kao Njemačka, strogo kontrolišu plaćanje poreza od vjerskih zajednica, ali im sa druge strane povjeravaju upravljanje velikim brojem vrtića, škola i bolnica, što crkvama donosi stotine miliona eura zarade.