Za podsticaje OIE u januaru obračunato blizu 2 miliona eura, skoro kao za cijelu 2016. godinu
Ukupna vrijednost naknada za podsticaje obnovljivih izvora energije ispostavljen potrošačima u Crnoj Gori u januaru ove godine iznosi skoro 2 miliona eura, skoro koliko i za cijelu 2016. godinu, saznaje portal Investitor.
Tome je “kumovala” nova stavka koja se pojavila na januarskim računima, a koju je Vlada Crne Gore uvela za sve potrošače koji potroše više od 300 kilovat sati električne enegrije za mjesec dana (vidi sliku).
Elektroprivreda je za ove podsticaje, prema saznanjima Investitora, u prošloj godini naplatila 10,8 miliona a 2017, nešto manje od tog iznosa.
Za tri godine je tako samo po ovom osnovu od potrošača naplaćeno više od 23 miliona eura.
Ako je suditi po januarskom računu, podsticaje privilegovanim proizvođačima tokom ove godine platićemo u iznosu od vrtoglavih 20 miliona eura, deset puta više nego prije tri godine i duplo više nego prošle.
Uvođenje nove naknade izazvalo je revolt mnogih potrošača, koji su se, osim “redovnog” povećanja cijena struje susreli sa novim nametima od strane državne kompanije.
Šta je naknada i čemu služi
Na osnovu Uredbe o naknadi za podsticanje proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora (OIE) i visokoefikasne kogeneracije od januara ove godine na računima za struju umjesto stavke naknada za podsticanje OIE uvedena su dva obračunska elementa- naknada za podsticanje OIE1 I Naknada za podsticanje OIE2.
U prošloj godini ta naknada je iznosila 0, 47316 c€/kWh (centi po klovat satu), ali od janauara 2019. naknada za OIE1 iznosi 0,47320 c€/kWh, a za OIE2 0,9439 c€/kWh.
Iz Ministarstva ekonomije su saopštili da su shodno zakonskoj obavezi utvrdili visinu jedinične naknade za podsticanje proizvodnje električne energije za 2019. godinu u visini od 0,9439 c€/kWh.
Pojasnili su da je 2019. godina posljednja godina u koju ulaze u rad veći proizvoidni kapaciteti iz obnovljivih izvora energije (uvođenje vjetroelektrane Možura u elektroenergetski sistem) koji je garantovan otkupom energije po podsticajnim cijenama, te da je Izmjenama i dopunama Uredbe obezbijeđeno da posljedice ovog povećanja ne dijele kupci koji efikasno koriste raspoloživu električnu energiju.
Zvanično, naknada je uvedena radi podsticanja proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora, zbog zaštite životne sredine i direktiva Evropske unije i istina je da postoji u mnogim državama Evrope. U Crnoj Gori, međutim, to je problematizovano, jer su u pitanju privatni proizvođači čiji se biznis finansira iz budžeta građana, preko računa za struju.
U Mreži za firmaciji nevladinog sektora više su puta tvrdili da je u pitanju finansiranje ljudi bliskim vlastima, jer je većina vlasnika malih hidroelektrana iz kruga porodice, prijatelja ili politički bliskih pojedinaca vrhu vlasti u Crnoj Gori.
Posebnu pažnju javnosti privukla je vijest da je tadašnji premijer, sadašnji predsjednik Crne Gore Milo Đukanović 2016. godine potpisao koncesiju za elektranu Bistrica kod Kolašina – svom sinu Blažu.
Osim Blaža Đukanovića, u biznisu sa malim hidroelektranama su i poznati biznismeni i pojedinci i njihove kompanije, poput Olega Obradovića, Igora Lukšića, Žarka Burića kao i fudbaler Stefan Savić.