Istraživanje CBCG: Koliko smo finansijski pismena nacija
Centralna banka (CBCG) planira da u narednom periodu sprovede istraživanja o finansijskoj pismenosti u Crnoj Gori, a zatim i da izradi nacionalnu strategiju za finansijsko obrazovanje, saopšteno je iz te institucije.
Predstavnici CBCG su Pobjedi kazali da ne postoje kvantitativni pokazatelji koji ukazuju na nivo finansijske pismenosti u zemlji.
“Ti podaci su, generalno, slabo raspoloživi u svijetu. Tek od 2012. sprovodi se OECD Programme for International Student Assessment (PISA) istraživanje, koji po prvi put radi procjenu finansijske pismenosti mlađe populacije u različitim državama”, objasnili su iz CBCG.
Oni su, na pitanje da li je finansijska nepismenost bila jedan od uzroka nerijetkog bankrota građana koji su ulazili u biznis ili onih koji su svojevremeno uzeli kredite u švajcarskim francima, odgovorili da su oprezniji oni koji znaju.
“Može se reći da građani koji su bolje upoznati sa značenjem valutnog rizika opreznije ulaze u kreditne aranžmane u stranim valutama od onih koji su slabije finansijski obrazovani. Ipak, vjerovatnoća zaduženja u drugim valutima zavisi i od tolerancije pojedinaca na kreditni rizik, a ne samo od nivoa njihove finansijske pismenosti”, rekli su iz CBCG.
Predsjednik skupštinskog Odbora za ekonomiju, finansije i budžet Predrag Sekulić, međutim, smatra da nivo finansijske pismenosti građana nije nizak, ali da uvijek ima prostora za povećanje.
“Problem kredita uzetih u švajcarskim francima, po mom mišljenju, nije pitanje neznanja. Činjenica da je najveći dio tih kredita uzet u visokim iznosima, govori u prilog ovoj tvrdnji”, kazao je Sekulić.
Profesor na Fakultetu za menadžment i ekonomski analitičar Vasilije Kostić ocijenio je da se ne može reći da je nivo finansijske pismenosti u Crnoj Gori zadovoljavajući.
“Mada ne mislim da bi mogli reći i da je na niskom nivou, makar u osnovnim aspektima koji se tiču svakodnevnog učešća građana u funkcionisanju finansijskog sistema”, rekao je Kostić.
On smatra da se, kada se radi o izboru finansijskih aranžmana pojedinca, ne može reći da je opredjeljujuće znanje.
“Kada su u pitanju odluke koje se tiču izbora samih finansijskih aranžmana, kao što su krediti u švajcarskim francima, ne bi se moglo reći da se radilo samo o nedovoljnom finansijskom znanju i ako je ono bilo presudno. Tu ne možemo isključiti znatan uticaj drugih elemenata kao što su okolnosti u kojima su se nalazili u tom momentu tražioci kredita njihova finansijska situacija, zatim sam podsticaj banaka, dotadašnja praksa opštenja sa bankama i percepcija moguće zarade“, saopštio je Kostić.
