CBCG: Koji rizici prijete bankarskom sistemu
Finansijska stabilnost u Crnoj Gori je tokom prethodne godine uprkos izazovima, bila na zadovoljavajućem nivou, a rizici koji imaju sistemski karakter su bili umjerenog intenziteta, ocijenjeno je na sjednici Savjeta za finansijsku stabilnost Centralne banke Crne Gore (CBCG).
Kako je istaknuto na sjednici kojom je predsjedavao guverner Radoje Žugić, stabilnost finansijskog sistema na kraju prvog kvartala ove godine bila je na blago višem nivou u odnosu na isti period 2018. godine.
Na sjednici je ocijenjeno da je prethodnu godinu obilježilo rješavanje pitanja ranjivih banaka, kao i fiskalni izazovi, što je uslovilo potrebu preduzimanja adekvatnih monetarnih i fiskalnih mjera, saopšteno je nakon sjednice.
Kroz realizaciju ovih mjera i djelovanje nadležnih institucija, sistemska stabilnost je očuvana, a svi rizici su stavljeni pod kontrolu, dok je snažan ekonomski rast od 4,9 odsto pozitivno uticao na rizike u finansijskom sistemu.
Bankarski sektor je, tokom 2018. godine karakterisao adekvatan nivo likvidnosti i solventnosti na agregatnom nivou. U jednogodišnjem uporednom periodu, najznačajnije bilansne pozicije banaka (ukupna aktiva, depoziti i krediti) bilježe rast. Tržište osiguranja je stabilno, dok tržište kapitala još uvijek bilježi umjeren oporavak.
Savjet je zaključio da se i ove godine mora voditi politika usmjerena na konsolidaciju državne potrošnje, rast i oporavak privrednog sektora i nastavak investicione potrošnje u cilju dugoročnog rasta i razvoja ekonomije.
Na osnovu analize indikatora stabilnosti finansijskog sistema i trendova kretanja ključnih parametara, Savjet je zaključio da se rizici moraju pratiti, a da mjere fiskalne, monetarne i prudencione politike moraju biti usmjerene na njihovo smanjenje.
Kroz Informaciju o stanju finansijske stabilnosti za prvi kvartal 2019. godine, razmatrani su uticaji iz međunarodnog i domaćeg makroekonomskog okruženja, kao i iz finansijskog sektora, koji mogu imati uticaja na sistemsku stabilnost.
Blag rast ekonomije u 2019.
Konstatovano je da je u prvom kvartalu ove godine nastavljeno sa blago pozitivnim uticajem iz međunarodnog okruženja, imajući u vidu je je zabilježen ekonomski rast u regionu i eurozoni.
Što se domaćeg makroekonomskog okruženja tiče, ekonomski pokazatelji za prva tri mjeseca 2019. godine ukazuju na nastavak pozitivnih kretanja iz prethodne godine. Povećan je promet robe u trgovini na malo (6,8 odsto), broj dolazaka turista (44,1 odsto), kao i obim i vrijednost građevinskih radova (12,4 odsto).
Što se fiskalnih indikatora tiče, u prvom kvartalu ove godine je zabilježen rast izvornih prihoda budžeta, koji su, prema preliminarnim podacima Ministarstva finansija, za 8,3 odsto viši u odnosu na plan. Sa druge stane, budžetski rashodi su, u prva tri mjeseca ove godine, 15,3 odsto niži u odnosu na plan.
Prema preliminarnim podacima, ukupan neto priliv stranih direktnih investicija za period januar – mart 2019. iznosio je 82,7 miliona eura, što je povećanje od 62,9 odsto u poređenju sa istim periodom prošle godine.
Kada je riječ o stanju u finansijskom sektoru, indikatori stabilnosti i kvaliteta poslovanja na bankarskom, tržištu osiguranja i kapitala bilježe pozitivne tendencije.
Ukupna aktiva banaka je, na kraju prvog kvartala 2019. godine, iznosila 4,4 milijarde eura. što je neznatno (0,1 odsto) manje u odnosu na kraj 2018. Posmatrano na godišnjem nivou, aktiva je ostvarila rast od 6,6 odsto. Ukupni krediti su tokom prvog kvartala 2019. godine porasli 3,4 odsto.
Učešće nekvalitetnih kredita u ukupnim kreditima je, na kraju marta tekuće godine, iznosilo 5,9 odsto, što je manje u odnosu na prethodni kvartal za 0,8 p. p. U prvom kvartalu je zabilježen nastavak tendencije pada aktivnih kamatnih stopa
