Građani u bankama više imaju nego što im duguju

Stanovništvo, privreda i Vlada u Crnoj Gori na kraju avgusta bili su ovdašnjim bankama dužni više od tri milijarde eura po osnovu različitih kredita, ali su u odnosu na taj iznos deponovali pola milijarde eura više sredstava, pokazuju novi podaci Centralne banke Crne Gore, pišu Dnevne novine.

Stanovništvo, kako domaći tako i strani državljani, prema ovim izvještajima dužni su 1,315 milijardi, ali zato na računima imaju 1,787 milijardi eura.

Iz CBCG posebno napominju da je od januara ove godine iz tog segmenta monetarne statistike isključena Invest banka Montenegro, a od aprila i Atlas banka, jer su u obje pokrenuti stečajni postupci. To znači da se u ovom izvještaju ne nalaze ukupni iznosi nevraćenih kredita i preostalih depozita kod ove dvije finansijske institucije.

Finansijske institucije u Crnoj Gori na kraju avgusta ove godine ukupno su kreditirale stanovništvo, privredu i Vladu sa 3,033 milijardi eura. Od toga iznosa, državljani Crne Gore bili su zaduženi 1,303 milijarde, a još 11,7 miliona eura oni iz stranih zemalja.

Crnogorske kompanije su imale kredite u vrijednosti nešto većoj od jedne milijarde, strane još 98 miliona, dok su strane finansijske firme po ovom osnovu dugovale 347,5 miliona eura. Domaće finansijske institucije su, pak, bile kreditno zadužene za 25 miliona, a nevladine organizacije za 8,8 miliona eura.

Vlade na lokalnom i državnom nivou, te fondovi i kompanije u državnom vlasništvu imale su kredite u ukupnoj vrijednosti 230 miliona eura. Na ovaj način Vlada je kod crnogorskih banaka zadužena 151,5 miliona eura, lokalne administracije 41,5 miliona, fondovi 1,5 miliona, a državne firme 35,5 miliona eura.

Prosječne kamatne stope u avgustu za sre dstva koje su pozajmljivane bankama u prosjeku su bile 3,08 odsto, ali su zato za one koje finansijske institucije vraćaju u roku od godinu dana iznosile samo 1,77 odsto.

Među najnižim kamatama su i one za Vladu i njene institucije, koje su kredite na godišnjem nivou u prosjeku morale da plate 3,58 odsto od cijelog iznosa. Građani i dalje najviše plaćaju bankama kako bi dobili kredite, jer su prosječne kamate bile 7,63 odsto na godišnjem nivou, a za one koji će biti vraćeni za manje od 12 mjeseci čak 8,25 odsto.

Za gotovinske pozajmice, bankama se na godišnjem nivou u prosjeku vraćalo 8,49 odsto datih sredstava, ali su u istom vremenskom periodu najviše zarađivale od kredita za obrazovanje 10,82 odsto. Uz to, ni poljoprivrednici nisu imali povlaštenu poziciju, jer su krediti ovu grupi privrednika koštali 9,2 odsto od ukupnog iznosa.

U crnogorskim bankama posljednjeg dana avgusta bilo je deponovano 3,535 milijardi eura. Od tog iznosa, 1,289 milijardi eura na računima pripada državljanima Crne Gore. Banke i slične finansijske institucije imaju deponovana 34,4 miliona, kompanije 888,2 miliona, a neprofitne organizacije 59,2 miliona eura. Na računima različitih finansijskih institucija je više od pola milijarde eura novca državne administracije i firmi. Konkretno, Vlada je povjerila na čuvanje 180,4 miliona, lokalne samouprave 70,2 miliona, fondovi 5,97 miliona, a državne kompanije 246,8 miliona eura.

Kad su u pitanju deponovana sredstva stranaca, finansijski sektor na računima crnogorskih banaka čuva 8,7 miliona eura, druge strane kompanije 25,9 miliona, neprofitne organizacije 3,1 mi-lion, a strani državljani 497,9 miliona eura.

Prosječne pasivne kamatne stope na godišnjem nivou, koje se primjenjuju za čuvanje novčanih sredstava u bankama, na kraju avgusta je u prosjeku iznosila 0,43 odsto. Preciznije, kompanije su na takav vid deponovanja novca na godišnjem nivou mogle da zarade 0,29 odsto cijelog iznosa, a stanovništvo 0,58 odsto. To ukazuje na nastavak trenda pada kamatnih stopa za štednju, koji sa rijetkim izuzecima traje od kraja 2008. godine, kako na globalnom nivou tako i u Crnoj Gori.

Kamatne stope za sva položena sredstva i dalje iznose 0,02 odsto na godišnjem nivou. Kada je u pitanju oročavanje, kamatne stope za štednju do tri mjeseca su 1,7 odsto za iznos na godišnjem nivou, za period do jedne godine je 1,3 odsto, do tri godine 1,45, a do pet godina 1,87 odsto. Na depozite koji su oročeni na više od pet godina prosječno se dobija 1,76 odsto uloženih sredstava svakih 12 mjeseci.

Najniže kamatne stope, kako za kompanije, tako i za stanovništvo su upravo one za depozite po viđenju i za godinu iznose 0,01 odnosno 0,03 odsto. Građani najmanje sredstava mogu dobiti za novac koji je u bankama „boravi” do tri mjeseca 1,35 odsto, dok će za oročavanja duža od pet godina prosječno prihodovati 2,03 odsto.

Kompanije, pak, imaju mnogo povoljnije uslove za oročavanje sredstava do tri mjeseca čak 2,18 odsto, dok je najveća godišnja kamatna stopa za štednju na period tri do pet godina i iznosi 2,19 odsto na svakih 12 mjeseci.