Kako je Ante Marković vezao dinar za njemačku marku – 6 činjenica o njegovoj reformi
Na čelo Saveznog izvršnog vijeća SFRJ, Ante Marković je stupio u martu 1989. godine i zatekao, malo je reći, teško ekonomsko stanje. Podivljala inflacija, ogroman javni dug, privreda koja posustaje…
Njegov ambiciozan ekonomski program, kako podsjeća RTS, počeo je da se primjenjuje prije tačno 30 godina, nakon čega je stanje stabilizovano. Ipak, njegovi planovi su osujećeni zbog političkih prilika i neprilika koje su dovele do raspada SFRJ.
Ovo je šest stvari koje bi trebalo da znate o ekonomskim reformama koje je sprovodio Ante Marković:
Obuzdavanje inflacije
Marković je oborio inflaciju s 56 odsto mjesečno, koliko je iznosila u novembru, na svega 2,4 odsto u martu 1990. godine, samo 4 mjeseca kasnije.
Tranzicioni zakoni
Došlo je do liberalizacije uvoza, djelimične deregulacije i otvaranja tržišta novca, kapitala i radne snage.
Rast deviznih rezervi
Nakon reformi porasle su devizne rezerve SFRJ sa 1,5 na 6,8 milijardi dolara.
Stabilizacija kursa dinara
Jugoslovenski dinar je vezan za kurs njemačke marke, u odnosu 1:7. Dinar je bio jedina konvertibilna valuta sa istoka Evrope.
Smanjenje javnog duga
U vremenskom intervalu od godinu i po dana prepolovljen je spoljni dug na 12,2 milijarde dolara.
Privatizacija
Izmijenjen je Zakon o privatizaciji koji je kasnije postao poznat “Markovićeva privatizacija”. Radnicima je pružena prilika da postanu akcionari svog preduzeća kroz otkup akcija.
Marković je poznat i po citatu:
“Zablude ćemo plaćati siromaštvom, trovanjem duha i položajem daleke periferije Evrope”
Ante Marković je umro 28. novembra 2011. godine u Zagrebu, u 88. godini života.