Novi paket mjera do kraja mjeseca
Na današnjoj sjednici Savjeta Centralne banke Crne Gore je sveobuhvatno i detaljno analiziran uticaj pandemije novog koronavirusa na ekonomiju Crne Gore i efekti dosadašnjih mjera CBCG usmjerenih na ublažavanje posljedica pandemije i razmatrana mogućnost pružanja dodatne podrške od strane bankarskog sektora.
Saopšteno je da mjera privremene obustave plaćanja obaveza po osnovu kredita, tj. uvođenje moratorijuma značajno doprinosi uvećanju ukupne likvidnosti u sistemu.
Prema kalkulaciji CBCG, uvođenje moratorijuma će, tokom marta, aprila i maja, uvećati likvidnost fizičkih i pravnih lica za cca. 150 miliona eura, što predstavlja skoro 3% BDP-a. Na taj način je bankarski sektor dao značajan doprinos povećanju raspoloživog dohotka stanovništva i privrede, stvarajući uslove za redovno izvršavanje njihovih obaveza, prenosi Portal Analitika.
Takođe, banke su, tokom marta i aprila tekuće godine, odobrile 4.940 novih kredita, u vrijednosti od cca. 115 miliona eura. Veći dio ovih sredstava (cca. 80 miliona eura) usmjeren je ka privredi.
Konstatovano je da je bankarski sektor likvidan, kao i da je nivo depozita stabilan.
I pored dobre likvidnosti bankarskog sektora, Savjet je danas usvojio odluku kojom se značajno smanjuje naknada koju su banke dužne da plate za korišćenje propisanog iznosa obavezne rezerve, a koju ne vrate istog dana. Naime, za vrijeme trajanja ovih privremenih mjera, naknada koju bi banke plaćale smanjena je za 50%, sa dosadašnjih 12% na 6% na godišnjem nivou.
CBCG će, najkasnije do kraja tekućeg mjeseca, pripremiti novi paket mjera usmjerenih na pružanje dodatne podrške oporavku stanovništva i privrede.
Savjet je danas usvojio izvještaje o poslovanju i sprovođenju politike Centralne banke za januar, februar i mart 2020. godine, u kojima je konstatovano da su aktivnosti Centralne banke u pomenutom periodu realizovane u skladu sa planiranim obavezama utvrđenim Programom rada za 2020. godinu, te da su bile prilagođene vanrednim okolnostima izazvanim pandemijom novog koronavirusa.
Na današnjoj sjednici Savjet je usvojio Godišnji izvještaj o radu Centralne banke Crne Gore za 2019. godinu, Godišnji makroekonomski izvještaj za 2019. godinu, Izvještaj o stabilnosti finansijskog sistema za 2019. godinu i Izvještaj o stabilnosti cijena za 2019. godinu.
U pomenutim izvještajima je konstatovano da je 2019. godinu karakterisao nastavak pozitivnih ekonomskih trendova iz prethodne godine. Ostvarena je relativno visoka stopa rasta BDP-a, od 3,6%, prema preliminarnim podacima MONSTAT-a, što je bio odličan rezultat ako se ima u vidu visoka baza iz prethodne godine. Godišnja stopa inflacije u decembru 2019, mjerena potrošačkim cijenama, iznosila je 1%, dok je prosječna stopa rasta cijena iznosila 0,4%. Prema preliminarnim podacima, neto priliv SDI u 2019. godini je bio 6,9% viši u odnosu na 2018, dok je broj zaposlenih bio 7,1% viši u odnosu na prethodnu godinu. I u fiskalnoj sferi su zabilježeni pozitivni pomaci – primjena mjera fiskalne konsolidacije rezultirala je snižavanjem budžetskog deficita i deficita javne potrošnje u odnosu na 2018. godinu. Tokom 2019. je snižen i deficit tekućeg računa platnog bilansa za 6,2% u odnosu na 2018, usljed povećanja suficita na računu usluga i računu sekundarnog dohotka.
Bankarski sektor je u 2019. godini, i pored zatvaranja dvije nesistemske banke, zadržao stabilnost, povećao otpornost i osnažio poslovanje. Visok nivo likvidnih sredstava, rast depozita i kredita, kao i dokapitalizacija jednog broja banaka su dodatno osnažili bankarski sistem. Agregatni koeficijent solventnosti je iznosio 17,73%, a nastavljen je višegodišnji trend snižavanja kamatnih stopa i nekvalitetnih kredita. Snaženje kreditne aktivnosti u velikoj mjeri je uticalo na makroekonomsku stabilnost, kroz podsticanje rasta, potrošnje i oporavka privrede, što je uticalo na širenje poreske osnovice i smanjenje fiskalnih pritisaka.
Nastavak ovakvih trendova karakterisao je i prva dva mjeseca 2020. godine i bio je očekivan tokom cijele tekuće godine. Nažalost, usljed pandemije virusa COVID-19, prošlogodišnje projekcije rasta više nijesu realne i izvjesno je da će ovaj događaj imati brojne posljedice po svjetsku, a time i po domaću ekonomiju.
Savjet je danas razmatrao i kvartalne izvještaje o poslovanju MFI, IRF, faktoring i lizing društava na 31. decembar 2019. godine, kao i druga pitanja iz svoje nadležnosti.
