Spajić pisao Kinezima: EXIM banka da produži rok otplate kredita za auto-put za 3 godine

Ministar finansija Milojko Spajić je u pismu ranije upućenom kineskoj EXIM banci, a u koji je Pobjeda imala uvid, tražio produženje perioda raspoloživosti kreditnih sredstava, grejs perioda i roka otplate za tri godine.

Pismo je napisano nakon što je potpredsjednik Vlade Dritan Abazović u Evropskom parlamentu tražio pomoć kako bi Crnu Goru oslobodio dominacije Kine i Rusije.

Iz Rusije su, za sada, odgovorili stopiranjem svih turističkih letova prema Crnoj Gori, a kineska banka je, za početak, pristala na prvi zahtjev i prolongirala rok za povlačenje kreditnih sredstava za završetak prve dionice auto-puta, koji je isticao 14. aprila.

Spajić je tada kazao da nam je taj potez uštedio 128 miliona eura.

Komplet pismo su, kako piše Pobjeda, citati iz kreditnog ugovora Vlade i EXIM banke, objavljeni u Službenom listu br. 54/14, koje je Spajić smatrao pogodnim za izražavanje svoje potrebe da mu se olakšice produže za još tri godine. Čak i kad pokušava da prepadne državnu kinesku banku mogućnošću da državna kineska CRBC završi na arbitraži u Cirihu, Spajić koristi ugovorne klauzule za kredit od 944 miliona dolara, koji se povlači u periodu od šest godina.

Navodi se da su preferencijalni kreditni uslovi koje je kineski premijer najavio za zemlje Centralne i Jugoistočne Evrope bili jedan od ključnih faktora zbog kojih je Vlada ponudu kineskih kompanija CCCC i CRBC na sjednici od 4. jula 2013. godine za izgradnju prioritetne dionice ocijenila kao prvorangiranu.

Podsjeća se kad je Eksim banci proslijeđen kreditni ugovor, kao i da je ugovor sa izvođačem radova potpisan (26. februar 2014. godine), a kojim je kao rok realizacije bio definisan period od 48 mjeseci (11. maj 2019. godine), koji je već jednom produžen za 508 dana, tj. do 30. septembra 2020. godine i u kome takođe projekat nije završen (niti je po ovom osnovu do sada produžavan period raspoloživosti i grejs period).

“I sada su u toku relevantne procedure po ugovoru sa izvođačem radova, kojima treba da se utvrdi dodatno opravdani rok realizacije projekta i samim tim i osnovanost da investitor ostvari pravo na naplatu penala za period za koji se dokaže da je neopravdano kašnjenje izvođača radova, pri čemu investitor u skladu sa podklauzulom 8.7 ugovora sa izvođačem radova ima pravo da naplati najviše pet odsto od prihvaćenog iznosa ugovora (809,5 miliona eura), odnosno prema odredbama podklauzula 8.7 i 14.15(b) ugovora sa izvođačem radova za prvih 90 dana kašnjenja obračunava se naknada štete za kašnjenje radova u iznosu od 0,01 odsto dnevno prihvaćenog iznosa ugovora, a nakon perioda od 90 dana u iznosu 0,02 odsto dnevno od prihvaćenog iznosa ugovora”, kaže se u pismu.

Navodi se da je izvođač radova CRBC zahtijevao dodatni rok za završetak prioritetne dionice i dodatna plaćanja zbog posljedica pandemije. Pri čemu ne postoji argumentacija da mu se odobri ukupno zahtijevani period produženja(niti dodatna plaćanja) i u toku su relevantne ugovorne procedure.

Dodaje se da je shodno vrednovanju nadzornog organa (inženjera) potraživanja broj 143, u skladu sa procedurom po podklauzuli 20.1 ugovora, izvođaču radova odobren produžetak roka za završetak od 47 dana, odnosno do i(3. novembra 2020. godine u odnosu na 30. septembar 2020. godine do kada je CRBC bio obavezan da završi projekat.

“Dalje će biti sprovedena procedura shodno podklauzuli 3.5 ugovora koju sprovodi inženjer, a koja se može završiti sporazumom strana ili determinacijom inženjera (ukoliko strane ne postignu sporazum). Kako je izvođač radova u ovom slučaju potraživao 11 mjeseci produžetka roka za završetak, nezadovoljna strana ima pravo da nakon determinacije inženjera po podklauzuli 3/5 ugovora, pokrene spor pred Komisijom za rješavanje sporova, odnosno da se u slučaju nazadovoljsrva odlukom Komisije dalje odluči i za pokretanje arbitražnog spora pred Arbitražnim sudom Trgovinske komore u Cirihu. Ovo može biti neizvjesno dugo vrijeme, koje će svakako prekoračiti 14. april 2021. godine”, kaže se u pismu i dodaje da, imajući u vidu stepen gotovosti radova i trenutnu dinamiku radova na terenu nije realno očekivati da projekat bude završen prije novembra 2021. godine.

“Ako bi izvođač radova uložio napore kao što je obećavao u brojnim prilikama i na najvišem nivou, rok realizacije bi mogao biti kraći od očekivanog”, kazao je Spajić.