Kompanije u blokadi zbog duga od ukupno 810 miliona eura
Crnogorski bankarski sektor je likvidan sa milijardu eura likvidnih sredstava i koeficijentom solventnosti 19, što je skoro dvostruko veći procenat od zakonskog zahtjeva definisanog na deset odsto, time i spreman da podrži kvalitetne projekte. Učešće nekvalitetnih kredita u ukupnim se kreće oko 5,45 odsto na nivou sistema, što nije zabrinjavajuće, navodi u intervjuu za podgoričku Pobjedu generalni sekretar Udruženja banaka Crne Gore, Bratislav Pejaković.
Procesi utuženja po lošim kreditima su neprimjereno dugi, pa do utuženja može proći pola godine, dok sudski postupci prosječno traju dodatnih 30 mjeseci.
Pejaković je najavio da će, u saradnji sa Centralnom bankom (CBCG), ministarstvima pravde i ekonomskog razvoja, UBCG u narednom periodu raditi na optimizaciji okvira poslovanja, odnosno identifikovane kolizije određenih članova zakona koji tretiraju istu materiju.
„Problem sporog utuživanja se mora rješavati u procesu pridruživanja EU. To direktno utiče na nivo kamata na plasmane, za koje svi želimo da budu niže“, smatra Pejaković.
Prema njegovim riječima, međunarodne finansijske institucije, uključujući ECB, podsticali su nacionalna tijela da koriste ugrađenu fleksibilnost regulatornih, nadzornih i računovodstvenih okvira, istovremeno poštujući međunarodno dogovorene minimalne regulatorne standarde i načela supervizije. Napuštanje takvih načela moglo je pripremiti teren za buduće rizike koji potencijalno podrivaju srednjoročnu stabilnost i sigurnost bankarskog sistema, što je kod u Crnoj Gori izbjegnuto.
„CBCG je djelovala u skladu sa ovim preporukama, pri čemu je realizovano devet paketa mjera preko komercijalnih banaka za sve ranjive kategorije klijenata. U narednom periodu akcenat je na smanjenju mogućnosti za moralnim rizikom i poštovanju zdravih praksi upravljanja kreditnim rizikom, istovremeno, koliko je u domenu mogućeg, uz olakšavanje efikasne dodjele novih kredita“, kaže sekretar UBCG.
Uslovi poslovanja su izazovni, gdje je evidentna nelikvidnost 19.050 preduzeća i preduzetnika koji su u blokadi zbog 810 miliona eura ukupnog duga. Očekivan je porast loših kredita, što se neminovno odražava na postojeće kamate na plasmane. Pandemija je realno iscrpjela budžete pravnih i fizičkih lica, što zahtijeva dodatni fokus bankara u traženju mogućnosti za podršku klijentima.
„Zahtevan projekat sagledavanja kvaliteta aktive banaka kroz AQR je priveden kraju, obuhvaćene su sve banke i 84 odsto ponderisane aktive, što daje realnu sliku kvaliteta. Preliminarne informacije ukazuju na visok kvalitet bankarskog sistema, zahvaljujući naučenim lekcijama iz krize 2007. godine i nadograđenim regulatorinim okvirima poslovanja“, objašnjava Pejaković.
On smatra da depozitari banaka u Crnoj Gori, pogotovo fizička lica, mogu biti zadovoljni kamatama na eurima koje su najveće u eurozoni. On podsjeća da je garantovana sigurnost depozita do 50.000 eura, sredstvima koje banke izdvajaju kod Fonda za zaštitu depozita.
„Od 1. januara naredne godine biće na snazi i Zakon o sanacionom fondu, kao dodatna zaštita od eventualnog problema u bankama, gde se sredstva obezbjeđuju opet od komercijalnih banaka“, ukazao je Pejaković
