EU će Crnoj Gori “na neki način” pomoći u otplati kineskog kredita za auto-put
Izvjesno je da će Evropska unija (EU) pomoći na neki način oko otplate kredita kod kineske banke, uprkos tome što nije direktnije odgovorila na prve zahtjeve crnogorske vlade, piše u analizi londonskog instituta The Economist Intelligence Unit (EIU).
Kako se navodi u analizi tog instituta koji je analitičko krilo londonskog lista Economist, kredit Crne Gore koji je uzet kod kineske banke za izgradnju dionice auto-puta ka sjeveru zemlje izazvao je značajne političke i ekonomske posljedice.
“Sve veća pažnja posvećena je kineskom kreditiranju vlada na Zapadnom Balkanu zbog geopolitičkih i ekonomskih implikacija, zbog čega se može govoriti o ozbiljnim posljedicama i svojevrsnoj zamci. Kredite daje kineska Uvozno-izvozna banka, sa rokom dospijeća 15 do 20 godina, po kamatama od dva do tri odsto, uz fokus na infrastrukturu”, navodi se u analizi EIU, čije detalje prenosi Dan.
Pri sadašnjem stanju, ugovoreni iznos je tri odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP) u Bosni i Hercegovini, sedam odsto u Srbiji, osam odsto u Sjevernoj Makedoniji, a 21 odsto u Crnoj Gori. Godišnje prosječne otplate su ispod jedan odsto BDP-a za sve osim za Crnu Goru (1,8 odsto).
Sve ovo, kako smatraju autori analize, moglo bi napraviti prostor za veću ulogu plasiranja sredstava EU za finansiranje infrastrukturnih projekata, zahvaljujući aktuelnim dešavanjima na Zapadnom Balkanu.
“Već je stvoren investicioni plan koji bi mogao da obezbijedi grantove od sedam odsto do 18 odsto ukupnog BDP-a u zemljama regiona za period od ove do 2027. godine”, navodi se u analizi EIU.
Kinesko kreditiranje vlada i društvenih preduzeća na Zapadnom Balkanu veliko je u odnosu na veličinu ekonomija u većini zemalja. Sredstva osigurana putem ovih zajmova isplaćuju se tokom nekoliko godina, pa se ugovoreni iznos još ne pojavljuje u potpunosti u zvaničnoj statistici duga, jer uključuje samo dio sredstava koji je isplaćen.
Autori analize su zaključili da EU mora odlučnije da se uključi da bi na duži rok uspjela da ostvari zacrtane ciljeve, imajući u vidu uticaj trećih strana, posebno Kine.
