Ministarski panel na digitalnom samitu: Države Zapadnog Balkana napredovale na polju digitalizacije

Države Zapadnog Balkana napredovale su na polju digitalizacije uprkos izazovima i poteškoćama izazvanim Covid-19, što je dovelo do dodatne potrebe za brzim prilagođavanjem i korišćenjem svih prednosti digitalne transformacije, kako u poslovnom tako i u privatnom životu.

To je saopšteno u zajedničkoj izjavi sa Ministarskog sastanka, koji je održan u okviru četvrtog Digitalnog samita ekonomija Zapadnog Balkana, čiji je organizator Ministarstvo javne uprave, digitalnog društva i medija.

Ministarskom sastanku, kojim je moderirala ministarka javne uprave, digitalnog društva i medija Tamara Srzentić, su pristustvovali ministri i predstavnici ministarstava ekonomija Zapadnog Balkana: Albanije, Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Kosova, Sjeverne Makedonije, Srbije.

U izjavi se navodi da su se, Akcionim planom za Zajedničko regionalno tržište (CRM) 2021-2024, usvojenim 10. novembra 2020. godine, države Zapadnog Balkana obavezale da će zajednički raditi na daljoj integraciji regiona u panevropsku digitalnu zonu, iznoseći tako ambiciozne ciljeve za poboljšanje regionalne digitalne transformacija ka digitalno vođenoj ekonomiji zasnovanoj na standardima i praksi EU.

„Uspješna primjena režima rominga kao kod kuće od 1. jula 2021. donijela je značajne koristi građanima Zapadnog Balkana i potvrdila spremnost da se upuste u regionalne inicijative od zajedničkog interesa“, kaže se u izjavi.

Ministri su se saglasili da podržavaju opštu viziju Mape puta za smanjenje cijena rominga sa EU blizu domaćih cijena do 2027. godine, koja podrazumijeva smanjenje cijena rominga za više od 90 odsto u trenutno najskupljim mobilnim mrežama Zapadnog Balkana.

„Shvatajući neophodnost stalnog poboljšanja poslovnog okruženja za mobilne operatere u cijelom regionu, obavezujemo se da preduzmemo ambiciozne reforme kako bismo otključali mogućnosti za nova ulaganja i otvorili nove mogućnosti za ekonomski rast i povezanost“,navodi se u izjavi.

Ministri su se saglasili da će uspostaviti otvoren, transparentan i inkluzivan proces konsultacija sa mobilnim operaterima na Zapadnom Balkanu i u EU, uključujući i strukturirani regulatorni dijalog.

„Pozivamo mobilne operatere da na konstruktivan i blagovremen način učestvuju u regulatornom dijalogu kako bi se omogućilo brzo sprovođenje cilja Mape puta. Prepoznajući podršku Savjeta za regionalnu saradnju (RCC) i Evropske komisije (EK) u olakšavanju procesa pripreme Mape puta, pozivamo RCC da olakša i koordinira sprovođenje regionalnih akcija i pozivamo na podršku i savjete od Evropska komisija“, kaže se u izjavi.

Ministri su pozdravili mogućnost povezivanja što većeg broja partnera Zapadnog Balkana sa digitalnim COVID sertifikatom i nastavak rada sa ostalima, sa ciljem da se olakša kretanje građana između Zapadnog Balkana i EU.

Ministri su se obavezali da će ubrzati rad na implementaciji Memoranduma o razumijevanju o Mapi puta za 5G za digitalnu transformaciju koji je potpisan 2. novembra 2020. u Tirani, sa ciljem da imaju regionalnu koordinaciju pristup sigurnim 5G mrežama i blagovremeno usklađene mjere za primjenu 5G usluga.

Konstatovali su da će u narednim sedmicama, kroz dalji dijalog, usaglasiti usvajanje Zajedničke izjave o interoperabilnom Zapadnom Balkanu i Zajedničke izjave o slobodnom protoku podataka u regionu Zapadnog Balkana.

Oni su pozdravili pokretanje potpune procjene nedostataka i potreba u digitalnim vještinama u javnoj upravi na centralnom i lokalnom nivou u svakoj ekonomiji Zapadnog Balkana, i podržali proširenje procjene na zainteresovane grupe s ciljem smanjenja jaza u digitalnim vještinama, posebno osjetljivih grupa, poput Roma.

„Obavezujemo se da ćemo raditi na uspostavljanju radnih mjesta i koalicije za digitalne vještine Zapadnog Balkana koji će odražavati praksu EU i nadograđivati se na najbolju praksu iz regiona radi podrške digitalnom usavršavanju i prekvalifikaciji. Saglasni sa tim da je razvoj digitalnih vještina od detinjstva temelj i priznajući uspjeh programa škola 21. veka, koji je radio u svim državama Zapadnog Balkana na izgradnji dugoročnih i održivih vještina, ohrabrujemo nastavak ovog programa kako bismo izgradili samoodrživost na materija“, saopštili su ministri u izjavi.

Pozvali su Savjet za regionalnu saradnju, Evropsku komisiju i druge relevantne regionalne i međunarodne institucije da nam pomognu u mobilizaciji potrebnih sredstava za sprovođenje obaveza preuzetih u okviru ovih zaključaka“, kaže se u izjavi.

Ministri su se obavezali da će poboljšati saradnju u oblasti kibernetičke bezbjednosti u regionu, intenzivno sarađivati sa Agencijom Evropske unije za kibernetičku bezbjednost (ENISA), uz poboljšanje regionalne zaštite u oblasti sajber bezbjednosti, i pozivamo EK da podrži region da postane kompatibilniji o tome.

Digitalni samit Zapadnog Balkana 2021. održan je od 11. do 13. oktobra, kao dio Berlinskog procesa i kao inicijativa Regionalnog savjeta za saradnju, a važnost samita je potvrđena i kroz novi četvorogodišnji akcioni plan 2021-2024, za zajedničko regionalno tržište (Common Regional Market – CRM).

Domaćin i organizator ovogodišnjeg izdanja je Ministarstvo javne uprave digitalnog društva i medija ispred Vlade Crne Gore, dok je generalni sponzor kompanija M:TEL.

Medijski partner konferencije je portal Investitor.me