Bečka inicijativa: Banke odolijevaju krizi Covid-19, loši krediti u Crnoj Gori 6,3%
Banke u srednjoj i jugoistočnoj Evropi (CESEE) do sada su se pokazale otpornim na pandemiju koronavirusa, navodi Bečka inicijativa.
“Kriza Covid-19 još se nije u potpunosti materijalizirala u značajno pogoršanje kvalitete aktive banaka kako se u početku bojalo”, navodi se u najnovijem izvještaju o nenaplativim kreditima (NPL) objavljenom danas.
Međutim, mnoge ekonomije “i dalje su krhke i mogu se uočiti značajne razlike u uspješnosti”.
Prema “Monitoru NPL-a za regiju CESEE, H2/2021”, omjer nenaplativih kredita u 17 zemalja obuhvaćenih Bečkom inicijativom iznosio je 3,5 odsto sa 30. junom 2021, u poređenju s 2,3 odsto za Evropsku uniju/evropsko ekonomsko područje. To je bilo znatno ispod praga od 5 odsto koji je definisalo Evropsko tijelo za bankarstvo za visoke NPL-ove. Ukupni omjer pokrivenosti regije takođe je ostao stabilan od 2018. i iznosio je 64,5 odsto sa 30. junom 2021.
Na regionalnom nivou, količina problematičnih kredita pala je 7,8 odsto u 12 mjeseci od Q2/2020 (završetak sa 30. junom 2020.) do Q2/2021. (završetak sa 30. junom 2021.). Relativno gledano, pad nenaplativih kredita bio je najznačajniji u Mađarskoj, Sjevernoj Makedoniji i Estoniji gdje su pali za 28 odsto, 23 odsto i 22 odsto tokom tog perioda. Najveći doprinos padu u apsolutnom iznosu bila je Poljska, gdje se stanje nenaplativih kredita smanjilo za gotovo 2 milijarde eura ili 14,6 odsto.
Trend smanjenja problematičnih kredita bio je “u velikoj mjeri posljedica uspjeha mjera koje su sprovedene za potporu zajmoprimcima, bankama i ekonomijama, kao što su moratorijum na plaćanja i sistemi javnih garancija”, navodi se u izvještaju.
Međutim, većina mjera je sada istekla ili će uskoro prestati u narednim mjesecima. Učinak krize bi se stoga još mogao osjetiti, upozorava Bečka inicijativa. Osim toga, nedavni porast stope zaraze ponovno je omogućio uvođenje drastičnih ograničenja radi zaštite javnog zdravlja.
Prije ove pozadine, izvještaj otkriva da su otpornost kompanija i njihova sposobnost da se prilagode pandemiji oblikovale njihove karakteristike prije Covid-19. Firme za koje je manje vjerovatno da će bankrotirati prije krize pokazale su se znatno sposobnijima prilagoditi se, posebno digitalizacijom svojih usluga. Kompanije su bile ozbiljno pogođene, ali su do sada uspjele da izbjegnu bankrot.
“To sugeriše da su politike koje ublažavaju utjecaj Covid-19 bile ključne u održavanju poslovanja, navodi se u izvještaju.
Inicijativa za koordinaciju Evropske banke (Bečka) okvir je za očuvanje finansijske stabilnosti Evrope u nastajanju. Monitor NPL je polugodišnja publikacija koja prikazuje najnovije trendove u kvaliteti aktive banaka i uključuje Albaniju, Bosnu i Hercegovinu, Bugarsku, Hrvatsku, Češku, Estoniju, Mađarsku, Kosovo, Letoniju, Litvaniju, Crnu Goru, Sjevernu Makedoniju, Poljsku, Rumunjska, Srbija, Slovačka i Slovenija.
Postotak NPL-a u zemljama reegije sa junom 2021.
Albanija 7,1%
BiH 5,7%
Hrvatska 6,9%
Kosovo 2,5%
Sjeverna Makedonija 3,4%
Crna Gora 6,3%
Srbija 3,5%
