Cijene nafte pale oko 5 odsto
Cijene nafte na svjetskim tržištima pale su prošle sedmice oko pet odsto, nakon velikih oscilacija, jer su blago popustila strahovanja trgovaca od poremećaja isporuka tog energenta iz Rusije zbog rata u Ukrajini i sankcija Zapada protiv Moskve.
Cijena barela na londonskom tržištu pala je prošle sedmice 4,8 odsto na 112,67 dolara, dok je na američkom tržištu barel pojeftinio 5,7 odsto na 109,33 dolara, prenose agencije.
Nakon što su prethodne sedmice cijene skočile više od 20 odsto, prošle su osjetno popustile, jer se tržište umirilo.
No, početak sedmice nije nagovještavao takav rasplet situacije, s obzirom na to da je u ponedjeljak cijena barela na londonskom tržištu dostigla 139 dolara, a na američkom 130 dolara, što su bile njihove najviše vrijednosti od 2008. godine.
To je bila posljedica strahovanja od poremećaja ruskog izvoza zbog sankcija koje su mnoge zemlje uvele nakon ruskog napada na Ukrajinu.
Tržišta je u kasnije tokom sedmice umirilo obećanje Rusije da će ispuniti ugovorne obaveze o isporuci nafte, pa su trgovci zaključili da su strahovanja od poremećaja u isporukama bila pretjerana.
Rusija izvozi između četiri i pet miliona barela nafte dnevno, od čega otprilike polovina ide u Evropu, pa je nakon Saudijske Arabije najveći izvoznik nafte u svijetu.
Zbog toga se trgovci plaše da bi poremećaji isporuka iz Rusije dodatno povećali jaz između slabe ponude i rastuće potražnje.
Sjedinjene Ameriičke Države (SAD) su sredinom sedmice uvele embargo na rusku naftu, ali joj se evropske zemlje nijesu pridružile.
Vašington je, u potrazi za zamjenom za rusku naftu, počeo pregovore s Venecuelom, spreman da ukine dio sankcija, a intenzivirani su i pregovori s Iranom o oživljavanju nuklearnog sporazuma iz 2015. godine. Njihov uspjeh mogao bi rezultirati ukidanjem sankcija na iransku naftu.
Neki proizvođači u Organizaciji zemalja izvoznica nafte (OPEC), uključujući Angolu i Nigeriju, ne uspijevaju da dostignu dogovorene proizvodne kvote, što grupi otežava nadoknadu izgubljenih ruskih barela.
Polovinom sedmice Ujedinjeni Arapski Emirati (UAE), koji su u OPEC-u, poručili su da podržavaju pojačano snabdijevanje tržišta naftom, s obzirom na poremećaje koje su izazvale sankcije uvedene Rusiji.
No, kasnije je UAE poručio da namjerava da poštuje dogovor OPEC-a i njegovih saveznika o povećanju snabdijevanja naftom iz mjeseca u mjesec za samo 400 hiljada barela dnevno.
S druge strane, rasta proizvodnja u SAD-u.
Nakon što su u prošloj godini porasle više od 50 odsto, zahvaljujući oporavku svjetske privrede od koronakrize, od početka ove godine cijene nafte su skočile više od 40 odsto.
Analitičari smatraju da će se cijene barela vjerovatno zadržati iznad 100 dolara, sve dok OPEC, američke kompanije koje naftu vade iz škriljaca, ili Iran, ne osiguraju alternativu ruskoj nafti i ne plasiraju na tržište više barela.
Analitičari upozoravaju i na jačanje inflacionih pritisaka u svjetskoj ekonomiji, koje podstiče cijena barela iznad 100 dolara.