Građani tokom krize traže više kredita: Evo šta u najvećim bankama kažu o kamatama

Uslovi kreditiranja stanovništva i privrede nijesu pooštreni i pored pogoršanja makroekonomskog okruženja u državi, dok je potražnja za kreditima pojačana, saopštili su predstavnici tri najveće banke u Crnoj Gori.

Tragom žalbi više građana koji su se obratili redakciji Pobjede tvrdeći da je sve teže dobiti pozajmicu u domaćim bankama, list je pitao predstavnike Crnogorske komercijalne (CBK), NLB i Erste banke jesu li mijenjali kreditnu politiku od početka pandemije, te usljed rasta inflacije i opadanja životnog standarda.

U najvećoj banci na tržištu kažu da je zahtjev svakog klijenta predmet zasebne procjene koja uključuje sagledavanje rizičnosti ukupnih kriterijuma i uslova za odobrenje, ali da nijesu korigovali uslove kreditiranja građana i privrede.

“U proteklom periodu, standardno velika potražnja za kreditima CKB-a je dodatno pojačana i očekujemo da se taj trend nastavi. Kada je riječ o kreditiranju pravnih lica, u okolnostima pandemije, neke privredne grane su bile predmet povećane pažnje prilikom procesa odobravanja kredita, a banka je radila opsežniju analizu uticaja krize na našu ekonomiju, pojedinačne industrije i klijente”, rekli su Pobjedi iz CKB-a.

Iz te banke su naveli i da su sproveli mjere i preporuke Centrlne banke (CBCG) koje su ublažile negativne posljedice pandemije.

“Ono što je posebno važno je da smo klijentima koji su imali održive i uspješne poslovne modele, a bili su direktno izloženi uticaju krize, pružili priliku da obaveze restrukturiraju na način koji im omogućava upravljanje krizom. Na taj način, oni su spremnije dočekali normalizaciju poslovanja i funkcionisanja, te većina njih sada bilježi značajne poslovne rezultate”, saopštili su iz CKB-a.

U NLB banci, koja je nakon prošlogodišnjeg preuzimanja Komercijalne zauzela drugu poziciju u sistemu po bilansnoj aktivi, tvrde da nijesu pooštrili kreditnu politiku, jer su bili svjesni uloge koju imaju kao sistemska banka u Crnoj Gori.

“Upravo suprotno, određeni kriterijumi kod procjene kreditne sposobnosti su ublaženi u mjeri u kojoj je to regulativa CBCG dozvolila, kako pogoršanje finansijskog kapaciteta klijenata ne bi onemogućilo da im banka pruži neophodnu likvidnosnu podršku usljed jednokratnih efekata kovid krize. O tome svjedoči rast portfolija bruto kredita fizičkim i pravnim licima u 2020. i prošloj godini od 9,2 odsto i 9,1 odsto, bez uračunatog efekta povećanja portfolija usljed integracije sa Komercijalnom bankom”, rekli su u NLB-u.

Oni, kako tvrde, ni kod pravnih, ni kod fizičkih lica nijesu mijenjali kreditnu politiku u dijelu mogućeg opterećenja zarade i zahtijevanog pokrića kredita tržišnom vrijednošću kolaterala.

“Bonitet poslodavca je uvijek važan element procjene kreditne sposobnosti fizičkih lica”, dodali su iz NLB.

Na pitanje koji su glavni razlozi zbog kojeg se banke odlučuju da pooštre kreditne uslove, u NLB objašnjavaju da u slučaju veće neizvjesnosti ili nedostatka novih kvalitetnih izvora finansiranja, finansijske institucije mogu smanjiti kreditiranje kako bi sačuvale kapital i likvidnost.

“Ipak, podaci CBCG koji se odnose na cjelokupan bankarski sektor govore da to nije bio slučaj u Crnoj Gori i pored snažnog efekta krize na privredu. Ukupni krediti su u 2020. i prošloj godini rasli za 3,2 odsto i 6,4 odsto na godišnjem nivou, a u prva dva mjeseca ove godine taj trend je nastavljen sa stopama rasta od 6,9 odsto u odnosu na iste mjesece prethodne”, precizirali su iz NLB-a.

Tržište, prema ocjeni predstavnika Erste banke, pokazuje znake oporavka nakon dvije izazovne pandemijske godine. Oni, kao i ranije, prilikom odobravanja kredita uzimaju u obzir potrebe i mogućnosti klijenta, kreditnu sposobnost, ali i istoriju poslovnog odnosa s bankom.

“U segmentu poslovanja sa građanima, broj odobrenih kredita u Erste banci je u prvom kvartalu ove godine 20 odsto veći nego u istom periodu prošle i oko deset odsto veći u odnosu na prvi kvartal 2020. godine, koji je prethodio proglašenju epidemije koronavirusa u Crnoj Gori. Ako posmatramo ukupan iznos novoodobrenih kredita, rast je još snažniji i prelazi 40 odsto”, naglasili su u Erste banci, čiji klijenti pojačano traže gotovinske i kredite obezbijeđene hipotekom.

Oni su saopštili i da je tražnja za stambenim kreditima bila relativno stabilna čak i u periodu najintenzivnije koronakrize.