Vjetroelektrane Krnovo i Možura smo prošle godine pomogli sa 15 miliona eura

Rad vjetroelektrana na Krnovu i Možuri u prošloj godini koštao je građane, privredu i državu preko 15 miliona eura, pokazuju podaci Crnogorskog operatora tržišta električne energije (COTEE).

Dan piše da su toliko novca građani, privreda i država dali preko stavki na računima za struju OIE1 i OIE2 u 2021. godini.

Za vjetropark na Krnovu plaćena su 9,24 miliona podsticaja, a za vjetropark na Možuri 5,84 miliona eura, što je ukupno 15,08 miliona eura. Taj iznos čini 70 odsto od ukupnog novca koji je u prošloj godini plaćen za podsticanje proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora.

Ukupan iznos koji je lani plaćen za podsticaje je 21,8 miliona eura, što je plaćeno za vjetroelektrane, mini-hidroelektrane i solarne elektrane. Za mini-hidroelektrane plaćeno je 6,55 miliona podsticaja, o čemu je “Dan” ranije pisao.

Vjetroelektrane na Krnovu lani su proizvele električnu energiju čija je tržišna vrijednost 9,7 miliona, a za koju su zahvaljujući podsticajima dobili ukupno 18,93 miliona eura. Vjetroelektrane na Možuri su proizvele električnu energiju vrijednu 6,5 miliona, a za nju su dobili 12,3 miliona eura, takođe zahvaljujući podsticajima. Podsticaji se plaćaju na osnovu propisa koje je donijelo nekoliko prethodnih vlada, koje je vodio DPS.

Na osnovu tih propisa, država, građani i privreda su obavezni da plaćaju podsticaje ili subvencije povlašćenim proizvođačima električne energije i to punih 12 godina, od 27 na koliko imaju koncesiju.

Ove odredbe su prepisane od evropskih zemalja, koje su, međutim, promijenile propise, pa, kako je to prije nekoliko godina tadašnjim ministrima i poslanicima kazao direktor Sekretarijata Energetske zajednice Janez Kopač, sada koncesije daju onome ko traži manje podsticaja. Kod nas je, međutim, uredbama propisan zagarantovani otkup električne energije 12 godina po podsticajnim cijenama. Zato se na godišnjem nivou i plaćaju velike sume novca za povlašćene proizvođače.

Izvršni direktor firme “Krnovo grin enerdzi”, koja gazduje vjetroparkom, je Toni Karabatić, a vlasnici su podgorička kompanija “Krnovo Holdko” (čiji je osnivač francuski “Akuo enerdzi”) i “Masdar” iz Abu Dabija.

VE “Krnovo” ima instalisanu snagu 72 megavata i planiranu godišnju proizvodnju od 200 do 230 gigavat-sati, a koštala je 120 miliona eura. Ova vjetroelektrana počela je sa radom u novembru 2017. godine. Projekat na Krnovu realizovale su austrijska firma “Ivikom konsalting” i francuska kompanija “Akuo enerdzi”. Kompanija “Masdar” je početkom 2018. godine kupila 49 odsto akcija vjetroelektrane Krnovo.

Državno zemljište na Krnovu ugovorom je dato u zakup na 20 godina, sa mogućnošću produženja do maksimalno pet godina. Prema podacima Uprave prihoda i carina Crne Gore, kompanija “Krnovo grin enerdzi” je poslednjih godina imala samo jednog zaposlenog.

Vjetroelektrana “Možura” godišnje proizvodi oko 120 GWh energije. Proizvodni objekat snage 46 MW sastoji se od 23 vjetrenjače, snage od po dva MW. Investiciju su realizovale malteška državna kompanija “Enemalta” i kompanija “Malta Montenegro Wind Park”, a glavni izvođač radova bila je kineska kompanija “Shangai Electric Power Engineering”, koja je odavno u blokadi. Imaju šest zaposlenih.

Ovaj projekat je pod lupom Europola, a u tužilaštvu su i dalje u fazi izviđaja prijave podnesene u vezi sa projektom. Parlament, iako je bilo inicijativa, nije sproveo parlamentarnu istragu u vezi sa Možurom.