Šta je obavezna rezerva koju banke čuvaju kod CBCG i koliko trenutno iznosi

Obavezna rezerva banaka na kraju maja je iznosila 225,4 miliona eura, podaci su Centralne banke.

Od ukupnog iznosa, prema tim informacijama, na računima obavezne rezerve banaka u zemlji izdvojeno je 63 odsto, a na računima CBCG u inostranstvu 37 odsto.

Šta je obavezna rezerva i čemu služi

Iz CBCG kažu da je obavezna rezerva osnovni instrument monetarne politike. Podsjećamo da Crna Gora nema vlastitu monetu (euro je uveden jednostrano, mimo pravila i procedura koje propisuje Evropska centralna banka), te je zbog toga monetarna politika CBCG ograničena. Čitaj više

Centralna banka obavezuje poslovne banke da drže obaveznu rezervu na računu CBCG u zemlji i/ili inostranstvu.

Zbog specifičnosti crnogorske ekonomije, CBCG pomoću instrumenta obavezne rezerve primarno utiče na likvidnost bankarskog sistema, odnosno posredno utiče na stabilnost i povjerenje u bankarski sistem. CBCG ovim instrumentom takođe utiče na nivo kreditne aktivnosti banaka, odnosno posredno utiče na dalji proces multiplikacije novca (ponudu novca) u ekonomiji, navodi CBCG i dodae da se, pored toga, promjenom instrumenta obavezne rezerve može uticati i na ročnu strukturu depozita.

Osnovicu za obračun obavezne rezerve čine depoziti po viđenju i oročeni depoziti, osim depozita centralnih banaka. Stopa za obračun obavezne rezerve je 5,5% na dio osnovice koju čine depoziti po viđenju i depoziti ugovoreni sa ročnošću do jedne godine, odnosno do 365 dana, i 4,5% na dio osnovice koju čine depoziti ugovoreni sa ročnošću preko jedne godine, odnosno 365 dana.

Obračunatu obaveznu rezervu banke izdvajaju na račun obavezne rezerve u zemlji i/ili na račune Centralne banke u inostranstvu i ne mogu je izdvajati i držati u drugom obliku. Obavezna rezerva se izdvaja u eurima. Na 50% sredstava obavezne rezerve, Centralna banka plaća bankama mjesečno, do osmog u mjesecu za prethodni mjesec, naknadu obračunatu po stopi od EONIA umanjenoj za 10 baznih poena na godišnjem nivou, s tim da ova stopa ne može biti manja od nule.

Obračunski period označava mjesečni period, od prvog do posljednjeg kalendarskog dana u mjesecu, za koji su banke dužne da obračunaju osnovicu. Period održavanja označava mjesečni period, od treće srijede u mjesecu i traje do dana koji prethodi trećoj srijedi sljedećeg mjeseca, u toku kojeg su banke dužne da održavaju propisanu obaveznu rezervu.

Banka koja ne izdvoji obaveznu rezervu u propisanom iznosu i rokovima dužna je da, za utvrđeni iznos nepravilno obračunate ili neblagovremeno izdvojene obavezne rezerve, mjesečno plaća naknadu, po godišnjoj kamatnoj stopi od 12%.

Banka može koristiti do 50% obavezne rezerve za održavanje dnevne likvidnosti. Ukoliko sredstva vrati istog dana ne plaća naknadu, a u slučaju da ih ne vrati istog dana plaća mjesečno naknadu po godišnjoj kamatnoj stopi od 6%.