Sve je više “gig” radnika u Crnoj Gori, sistem ih još ne prepoznaje
Iako je rad u “gig” ekonomiji, odnosno angažovanju radnika putem digitalnih platformi za obavljanje kratkoročnih poslova, sve više prisutan u Crnoj Gori, Vlada se do danas nije bavila uređenjem tih radničkih prava, niti se zna koje je ministarstvo nadležno.
Vijesti su pitale ministarstva ekonomije, rada i unutrašnjih poslova da li je započeto regulasanje ove vrste industrije, ali su svi kazali da to nije njihova nadležnost.
Na ovaj problem neregulisanih radničkih prava nedavno su ukazali za Vijesti iz Unije slobodnih sindikata (USSCG).
Oni su objasnili da se osobe koje su angažovane preko platformi smatraju “samozaposlenima”, a ne zaposlenima, čime se prvenstveno izbjegava primjena radnog i socijalnog zakonodavstva kao što su zasnivanje radnog odnosa, uplata doprinosa, bolovanje, trudničko, porodiljsko i roditeljsko odsustvo, pravo na sindikalno organizovanje, ograničeno radno vrijeme, zaštita i zdravlje na radu.
Uz to, ocijenili su da terminološki, i sa svih drugih aspekata, platformski radnici i dalje ostaju nepoznanica za cjelokupan crnogorski sistem, da je posebno otežavajuća okolnost nepostojanje zvanične statistike vezane za prisustvo tih kategorija na crnogorskom tržištu rada.
Takođe, saopšteno je da smo svjedoci da nemali broj građana rade kao platformski radnici kao dostavljači, na primjer Glovo.
Vijesti su prvo Ministarstvo ekonomskog razvoja i turizma pitale da li su se bavili utvrđivanjem broja radnika koji rade preko platformi, u takozvanoj “gig” ekomomiji, i da li su krenuli u regulisanju ove vrste industrije.
Na pitanja nije odgovoreno, već je nezvanično rečeno da oni za njih nijesu nadležni, odnosno da su za Ministarstvo rada i socijalnog staranja, iz kojeg je opet nezvanično rečeno da to nije pitanje za njih nego za Ministarstvo unutrašnjih poslova (MUP).
”Zakonom o strancima uređuju se uslovi za ulazak, izlazak, kretanje, boravak i rad stranaca u Crnoj Gori. Istim zakonom propisano je da stranac u Crnoj Gori može da radi na osnovu dozvole za privremeni boravak i rad ili potvrde o prijavi rada i samo na poslovima za koje mu je izdata dozvola za privremeni boravak i rad ili potvrda o prijavi rada i samo kod poslodavca koji ga zapošljava“, rekli su iz MUP-a.
Shodno navedenom, kako su kazali, Zakon o strancima ne prepoznaje kategoriju stranaca koji u Crnoj Gori rade preko platformi u takozvanoj „gig“ ekonomiji.
„O ovoj kategoriji stranaca MUP ne vodi službene evidencije, te ne možemo dati procjenu koliko ljudi u Crnoj Gori radi kao platformski radnici, posebno cijeneći činjenicu da i crnogorski državljani rade kao platformski radnici”, objasnili su iz MUP-a.
Na pitanje da li je Ministarstvo krenulo da reguliše ovu vrstu industrije i da li su pokrenuti neki konkretni koraci, napomenuli su da regulisanje ove oblasti nije u nadležnosti MUP-a, shodno Uredbi o organizaciji i načinu rada državne uprave, te se za pribavljanje podataka potrebno obratiti nadležnim organima – ministarstvima ekonomskog razvoja i turizma i rada i socijalnog staranja.
Foto: Rowan Freeman on Unsplash
