SAD tuži Google zbog dominacije na tržištu online oglašavanja

Američko ministarstvo pravosuđa i osam država tužili su u utorak Google, optužujući kompaniju da šteti konkurenciji svojom dominacijom na tržištu online oglašavanja i pozivajući na njeno razbijanje.

Ovaj potez označava prvi udarac Bajdenove administracije protiv monopola protiv velike tehnološke kompanije, javlja CNN i dodaje da osam država koje se pridružuju tužbi uključuju Kaliforniju, Kolorado, Konektikat, Nju Džersi, Njujork, Roud Ajlend, Tenesi i Virdžiniju.

Nova pritužba značajno uvećava rizike za Google koji dolaze iz Vašingtona, gdje su zakonodavci i regulatori često izražavali zabrinutost zbog moći tehnološkog giganta, ali do sada nijesu uspjeli da donesu nove zakone ili propise koji bi mogli obuzdati ovu ali i slične kompaniju.

Googleovi kritičari godinama su tvrdili da široka uloga kompanije u digitalnom ekosistemu koji omogućava oglašivačima da postavljaju oglase, a izdavačima da ponude digitalni oglasni prostor, predstavlja sukob interesa koji je Google iskoristio protiv konkurencije.

U žalbi od utorka, čiju je kopiju imao i CNN, Ministarstvo pravde je navelo da je Google aktivno i nezakonito održavao tu dominaciju uključivši se u kampanju za suzbijanje konkurencije. Google je “progutao” rivale antikonkurentnim spajanjima, tvrdi američka vlada, i maltretirao izdavače i oglašivače da koriste njene usluge.

Tokom 15 godina, Googleovo navodno antikonkurentsko ponašanje dovelo je do nižih prihoda od reklama za web stranice i izdavače, kao i do većih troškova oglašavanja za trgovce, rekao je državni tužilac Merik Garland na konferenciji za novinare u utorak.

Čak je i američka vlada oštećena, navodi se u tužbi, koja je američku vojsku navela kao jednog od više vladinih oglašivača koji koriste Googleove alate. Od 2019. godine, američka vlada je potrošila 100 miliona dolara na kupovinu internetskih oglasa, navodi se u žalbi.

Kao dio tužbe, američka vlada je pozvala da se Google podijeli i da sud naredi kompaniji da iz svog sistema izdvoji barem berzu za online oglašavanje i svoj oglasni server za izdavače, ako ne i više.

Google je, tvrdi američka vlada, “pokvario legitimnu konkurenciju u industriji reklamnih tehnologija uključivanjem u sistematsku kampanju za preuzimanje kontrole nad širokim rasponom visokotehnoloških alata koje koriste izdavači, oglašivači i brokeri, kako bi olakšali digitalno oglašavanje. Nakon što se ubacio u sve aspekte tržišta digitalnog oglašavanja, Google je koristio antikonkurentna, isključujuća i nezakonita sredstva kako bi eliminisao ili ozbiljno umanjio svaku prijetnju svojoj dominaciji nad tehnologijama digitalnog oglašavanja.”

Tužba je podnesena američkom Okružnom sudu za istočni okrug Virdžinije.

Druga antimonopolska tužba u tri godine

Tužba od utorka označava drugu antimonopolsku tužbu savezne vlade protiv Googlea od 2020. godine, kada je Trampova administracija tužila zbog navodne Googleove štete protiv konkurencije u pretraživanju i oglašavanju na pretraživačkoj mreži. Taj slučaj je još u toku. Google je takođe bio meta antimonopolskih parnica od strane državnih i privatnih aktera.

U saopštenju, Google je naveo da tužba Ministarstva “pokušava da izabere pobjednike i gubitnike u visokokonkurentnom sektoru reklamne tehnologije”.

“Ministarstvo pravosuđa udvostručuje pogrešan argument koji bi usporio inovacije, povećao naknade za oglašavanje i otežao rast hiljadama malih preduzeća i izdavača”, rekao je portparol Googlea, dodajući da je savezni sudija prošle godine odbacio tvrdnju da je Google bio u dosluhu sa Facebookom u odvojenoj antimonopolskoj tužbi koju je vodila država Teksas.

Zamoljen da odgovori na Googleovu izjavu, Garland je u utorak rekao: “Mi ne biramo pobjednike ili gubitnike. Mi biramo one koji krše antimonopolske zakone. To su ljudi koje tužimo.”

Googleova osnovna mašina za prodaju oglasa pod lupom

Tužba je frontalni napad na Googleov ogroman, primarni posao oglašavanja.

Google je u 2021. ostvario 209 milijardi dolara prihoda od oglašavanja, prema njegovom godišnjem izvještaju, što predstavlja više od 80% ukupnog prihoda. Poređenja radi, sljedeći najveći gigant u online oglašavanju, Facebook-ov roditelj Meta, je 2021. godine generisao 115 milijardi dolara.

Procjene trećih strana sugerišu da su Google i Facebook činili većinu prihoda od digitalnih oglasa u SAD-u, koji su dostigli vrhunac oko 2017. godine, pri čemu je Google preuzeo oko trećinu tržišta. Od tada su, međutim, i drugi, uključujući Amazon, počeli da zadiru u taj posao.

Američka žalba odražava zabrinutost koja je podstakla slične antimonopolske istrage u Ujedinjenom Kraljevstvu i Evropskoj uniji.

Google ne samo da kontroliše platformu koju izdavači koriste za prodaju oglasnog inventara na mreži, navodi Ministarstvo pravde u utorak, već i alate za oglašavanje.

“Googleova sveobuhvatna moć nad cijelom industrijom reklamnih tehnologija dovedena je u pitanje od strane njegovih vlastitih rukovodilaca digitalnog oglašavanja,” navodi se u žalbi, “od kojih je barem jedan prikladno postavio pitanje: ‘postoji dublji problem s nama koji posjedujemo platformu, razmjenu i ogromnu mrežu? Analogija bi bila da Goldman ili Citibank posjeduju Njujoršku berzu.’”

Žalba od utorka označava uvodnu salvu protiv Big Tech-a od strane šefa antimonopolske uprave Ministarstva pravosuđa, Džonatana Kantera. Kanter je proveo mjesece postavljajući temelje za širu ofanzivu protiv najdominantnijih kompanija u tehnološkoj industriji, odražavajući posvećenost predsjednika Džoa Bajdena i drugih u američkoj vladi da moćne firme pozivaju na odgovornost. Pod Kanterom, antimonopolski zvaničnici Ministarstva pravde su se zalagali za izvođenje više slučajeva pred sud, kao i za krivično gonjenje slučajeva koji uključuju nekonvencionalne pravne teorije.

Kanter je u utorak rekao novinarima da je Google zloupotrebio “dugogodišnji monopol u tehnologijama digitalnog oglašavanja” kako bi sebi dao prednost.

“Googleovi vlastiti dokumenti procjenjuju da zadržava najmanje 30 centi od svakog dolara za oglašavanje koji teče kroz Googleove reklamne alate”, rekao je Kanter, dodajući da u nekim situacijama ta cifra može biti daleko veća.

Gofine 2020, zastupnici Predstavničkog doma objavili su izvještaj na 450 stranica u kojem su utvrdili da Google, zajedno s Amazonom, Appleom i Facebookom, ima “monopolsku moć” u ključnim poslovnim segmentima. Izvještaj je rezultat 16-mjesečne istrage u kojoj je kongresno osoblje pregledalo korporativne dokumente i intervjuisalo mnoge klijente i rivale tehnološke industrije. Zaključeno je, između ostalog, da je Google u jedinstvenoj poziciji da ima koristi od svoje moćne uloge u industriji internet oglasa.

“Sa značajnim udjelom na tržištu razmjene oglasa i tržištu posrednika u reklamama, te kao vodeći dobavljač oglasnog prostora, Google istovremeno djeluje u ime izdavača i oglašivača, a istovremeno trguje za sebe”, navodi se u izvještaju.

Investitor