Od Konkorda do “Nove Coca-Cole”: Ovo je 7 najskupljih promašaja svih vremena
Kroz istoriju je bilo projekata i poduhvata koji su rezultirali zapanjujućim finansijskim gubicima. Izdvajamo sedam najvećih promašaja koji služe kao priče upozorenja o rizicima ambicioznih poduhvata:
Avion “Konkord”
“Konkord” (“Concorde”), supersonični putnički avion, bio je čudo tehnike. Međutim, njegovi visoki operativni troškovi i ograničen kapacitet sjedišta (maksimalno 128 putnika) učinili su ga finansijski neodrživim. Njegovi razvojni troškovi, koje snose britanska i francuska vlada, procijenjeni su na 1,3 milijarde funti 1976. (preko 6 milijardi funti u današnjem novcu). Flota je penzionisana 2003. godine nakon nesreće 2000. i pada avionskog saobraćaja nakon terorističkih napada 11. septembra.
Skandal Solyndra
Solyndra, proizvođač solarnih panela, postao je ozloglašen zbog svog finansijskog kolapsa nakon što je dobio garanciju američke vlade za kredit od vrtoglavih 535 miliona dolara. Kompanija je podnijela zahtjev za bankrot 2011. godine, događaj koji je izazvao široke kritike o vladinim investicijama u zelenu tehnologiju.
Naftna polja Terra Nova
Ovaj projekat razvoja nafte na moru u Kanadi smatra se jednim od najskupljih energetskih projekata ikada. Patio je, međutim, od velikih prekoračenja troškova i kašnjenja, sa troškovima koji su narasli na nekoliko milijardi dolara. Uprkos lukrativnoj proizvodnji nafte, nikada nije ispunila svoja predviđena finansijska očekivanja.
Nova Coca-Cola
Kompanija Coca-Cola je 1985. godine napravila hrabar potez da zamijeni svoju originalnu formulu novom, nazvanom “Nova Coca-Cola”. Odjek javnosti bio je u velikoj mjeri negativan, a kompanija je bila primorana da vrati originalnu formulu (Coca-Cola Classic) u roku od tri mjeseca. Procjenjuje se da je greška kompaniju koštala desetine miliona dolara.
Eurotunel
Tunel pod La Manšom, koji povezuje Veliku Britaniju i Francusku, suočio se sa ozbiljnim finansijskim poteškoćama tokom izgradnje. Prvobitno je procijenjen da košta 4,7 milijardi funti, a konačni račun je bio preko 9 milijardi funti. Projekat su mučili finansijski problemi, a spasile su ga banke i vlade.
Leteći čamac “Spruce Goose”
Dizajniran od strane Hauarda Hjua, H-4 Hercules (poznatiji kao “Spruce Goose)” bio je najveći leteći čamac ikada napravljen. Uprkos tome što je bio tehnološko čudo, letio je samo jednom a njegov razvoj tokom 1940-ih godina koštao je oko 23 miliona dolara (što je ekvivalentno preko 300 miliona dolara danas). Projekat je bio žestoko kritikovan zbog svoje cijene i nepraktičnosti.
Edsel
Fordov Edsel se često navodi kao jedan od najvećih promašaja proizvoda u istoriji. Predstavljen 1957. godine, trebalo je da bude nova, inovativna linija automobila. Međutim, zbog visoke cijene, neatraktivnog stila i lošeg marketinga, povučen je samo tri godine kasnije, što je rezultiralo gubitkom od približno 250 miliona dolara (preko 2 milijarde dolara u današnjim dolarima).
Ovi primjeri nas podsjećaju da ni najveće kompanije i najambiciozniji projekti nijesu imuni na neuspjeh, a troškovi takvih neuspjeha mogu biti ogromni.
GoBankingRates/Investitor; naslovna fotografija: Quino Al on Unsplash