I Crna Gora ga koristi od prvog dana: Euro slavi 25. rođendan

Prvog januara 2024. se navršava 25 godina od kada je euro postao zvanična valuta Evropske unije, zamijenivši nacionalne valute 12 država članica.

Od tada je euro postao simbol evropskog jedinstva, zajedništva i ekonomske integracije, a i Crna Gora ga, doduše jednostrano, koristi od prvog dana kao zvanično sredstvo plaćanja. Prije toga, zvanična valuta u Crnoj Gori bila je njemačka marka, podsjeća portal Investitor.me.

U januaru 1999. godine, euro je uveden kao virtuelna valuta za elektronska plaćanja, a tri godine kasnije, 1. januara 2002. godine, euro kovanice i novčanice su puštene u opticaj, navodi Capital.ba. Danas se euro koristi u 19 od 27 zemalja EU, a oko 340 miliona ljudi svakodnevno koristi tu valutu.

Euro je rezultat ambicioznog projekta Evropske monetarne unije, čiji je cilj bio da olakša trgovinske i ekonomske transakcije između zemalja članica. Uvođenjem eura evropski lideri su se nadali da će smanjiti valutne rizike, podstaći ekonomski rast i ojačati političko jedinstvo.

Valuta je podijeljena na 100 centi, a njena simbolika i dizajn zasnovani su na evropskoj kulturi i istoriji. Euro se brzo etablirao kao jedna od najvažnijih svjetskih valuta, a Evropska centralna banka (ECB) igra ključnu ulogu u upravljanju monetarnom politikom eura.

Uprkos ambicijama i ciljevima, uvođenje eura naišlo je na određene izazove, a neke zemlje su izrazile snažan otpor zamjeni svojih nacionalnih valuta. U Velikoj Britaniji, na primjer, vladao je jak skepticizam prema eurozoni, uz argumente o gubitku suvereniteta i fleksibilnosti u upravljanju vlastitim ekonomijama.

Slično, Švedska je 2003. održala referendum na kojem su građani odlučili da zadrže svoju nacionalnu valutu, švedsku krunu. Ti primjeri odražavaju različitost stavova unutar EU po pitanju uvođenja eura.

Uprkos početnom otporu, euro je postao ključni element procesa evropskih integracija. Zajednička valuta olakšava trgovinu, putovanja i ekonomske odnose unutar eurozone, doprinoseći jačanju veza između zemalja članica.

Iako su izazovi kao što su različiti nivoi ekonomske snage i različite fiskalne politike i dalje prisutni, euro je postao nezamjenjiv dio evropske svakodnevice. Posebno tokom globalnih ekonomskih izazova, eurozona je pokazala otpornost i saradnju.

Euro je, 25 godina nakon što je postao stvarnost, postigao svoju svrhu kao sredstvo za podsticanje saradnje i integracije unutar EU.