Od Ankare i Sofije, do Ženeve i Londona: Koliko košta iznajmljivanje stana širom Evrope?
Londonski “The Economist” je prošle godine kreirao indeks “Carrie Bradshaw”, mjeru pristupačnosti iznajmljivanja stana u najvećim američkim gradovima, baš kao što je zvijezda “Seksa i grada” uspjela učiniti u Njujorku. Ove godine je “Keri” poslata u Evropu, u potrazi za novom avanturom i, možda, boljom ponudom za iznajmljivanje.
Evropska rang lista “The Economista” uključuje 35 gradova za koje su dostupni podaci, u rasponu od Londona do Ankare. Koristeći popularnu smjernicu koja kaže da ne treba više od 30% prihoda pojedinca prije oporezivanja trošiti na kiriju, izračunali su platu potrebnu za prosječan jednosoban stan u svakom gradu.
Sa preko 95.000 dolara (svi prihodi su dati u dolarima, radi lakšeg poređenja), London i Ženeva zahtijevaju najveće godišnje prihode za solo iznajmljivače. U oba grada manje od 1% stambenog prostora je nenaseljeno: skučena tržišta dovode do visokih cijena. Na dnu ljestvice je Ankara, glavni grad Turske, gdje je prihod manji od 18.000 dolara dovoljan da pojedinac ugodno živi sam.
Ali prihodi se značajno razlikuju po kontinentu. Da bismo saznali gdje se jednosobni stan nalazi na dohvat ruke prosječnom zaposlenom, razvijen je indeks “Bradshaw rezultat”. On poredi preporučene plate iznajmljivača sa prosječnom platom u svakom gradu, koristeći podatke Instituta za ekonomska istraživanja ERI, agregatora plata. Što je veći rezultat, to je jeftinije iznajmiti sam.
Po ovoj mjeri, Budimpešta je najskuplji grad za potencijalne iznajmljivače. Mađarska je imala najvišu stopu inflacije od bilo koje zemlje EU tokom većeg dijela 2023. godine – troškovi iznajmljivanja u glavnom gradu porasli su za 19% u odnosu na 2022. Glavni grad Portugala takođe ima jedan od najvećih jazova u visini plata i cijene kirija u ovom indeksu. Zakupnine su u Lisabonu porasle nakon priliva “digitalnih nomada”, tehničkih radnika privučenih sunčanim vremenom i jednostavnim i jeftinim vizama. (Podaci ERI se zasnivaju na tome gdje radite, a ne gdje živite) Prosječna plata od 31.000 dolara je otprilike polovina od 58.000 dolara koji su sada potrebni da bi se priuštio jednokrevetni stan. Samo iznajmljivanje u oba grada je gotovo jednako teško kao i u Njujorku, u odnosu na prosječne plate.
Neki od najpristupačnijih gradova su u Njemačkoj. U Bonu prosječna plata od 53.000 dolara udobno premašuje 36.000 dolara potrebnih za iznajmljivanje pristojnog stana, što joj daje najviši “Bradshaw rezultat” u ovom indeksu. Berlin, glavni grad Njemačke i dom ogromnih protesta protiv povećanja stanarina posljednjih godina, i Karlsruhe, na jugozapadu, takođe imaju ocjenu iznad 1.
“Aspiring Carries” u nadi da će se približiti skupom Parizu, evropskoj prestonici mode, mogao bi se zadovoljiti Lionom, jednim od francuskih kulinarskih žarišta. Prosječna plata tamo od 45.000 dolara je znatno iznad 34.000 dolara potrebnih za jednosoban stan.
Grafike i ilustracije o cijenama kirija širom Evrope možete naći na sajtu The Economista