Opštine prihodovale 20 miliona eura više od planiranog
Izvorni prihodi budžeta jedinica lokalne samouprave u 2023. godini iznosili su 374,9 miliona eura ili 5,5 odsto BDP-a i odnosu na ostvarene u istom periodu 2022. veći su za 48,0 miliona eura ili 14,7%, dok su u odnosu na planirane veći za 20,4 miliona. To su podaci iz Izvještaja o preliminarnim nivoima deficita i duga za 2023. godinu, koji je objavilo Ministarstvo finansija.
Izdaci budžeta lokalne samouprave, u periodu januar – decembar 2023. godine, iznosili su 344,0 miliona eura, što je za 19,5 miliona ili 6,0 odsto više u odnosu na planirane. dok su u odnosu na uporedni period 2022. godine izdaci veći za 15,8 miliona eura ili 4,8 odsto.
U 2023. godini zabilježen je suficit lokalne samouprave u iznosu od 30,9 miliona eura, piše u Izvještaju, koji je objavljen juče.
Javni dug u 2023. godini 4.126,81 miliona
Ministarstvo finansija u objavljenom Izvještaju navodi da je ukupan javni dug Crne Gore, na dan 31. decembar 2023. godine 60,27% BDP-a.
Uzimajući u obzir depozite Ministarstva finansija (uključujući i 38.477 unci zlata), a koji su, na kraju 2023. godine, iznosili 152,41 miliona eura, neto javni dug Crne Gore posljednjeg dana prošle godine iznosi 3.974,40 miliona eura, odnosno 58,04 odsto BDP-a.
Uporedni prikaz kretanja bruto i neto javnog duga na kraju 2022. i 2023. godineUporedni prikaz kretanja bruto i neto javnog duga na kraju 2022. i 2023. godine (Izvor: Ministarstvo finansija)
Na kraju 2023. godine javni dug u apsolutnom iznosu se povećao za 24,60 miliona eura, u odnosu na isti period 2022. godine. Povećanje duga je, kako se navodi, rezultat zaduživanja države sa jedne strane i redovne otplate i kursnih razlika nastalih prilikom iskazivanja stanja duga po različitom kursu, sa druge strane.
“U toku 2023. godine, Država se zadužila u iznosu od 100,00 miliona eura na inostranom tržištu i u iznosu od 159,00 miliona eura na domaćem tržištu, i realizovala povlačenja sredstava iz ranije potpisanih ugovora za kapitalne projekte. Sa druge strane izvršena je redovna otplata po osnovu postojećih kreditnih zaduženja u iznosu od oko 301,12 miliona eura. Posmatrano u odnosu na BDP, došlo je do pada javnog duga u 2023. godini u odnosu na 2022. godinu, za 10,50 procentnih poena, usled činjenice da je procijenjeni BDP za 2023. godinu veći za oko 900 miliona eura u odnosu na BDP iz 2022. godine”, piše u dokumentu.
Vlada je na sjednici od 28. marta usvojila izvještaj o javnom dugu.
Rast budžetskih prihoda
Tokom 2023. godine zabilježen je snažan rast budžetskih prihoda. Ministarstvo finansija ističe da su glavni generatori rasta prihoda bili: rast potrošnje domaćinstava, inflacija, potrošnja značajnog broja stranih državljana sa privremenim boravištem u Crnoj Gori, efekti turističke sezone, smanjenje neformalnosti na tržištu rada i suzbijanja nelegalnog prometa na tržištu duvana i duvanskih proizvoda i naplata prihoda jednokratnog karaktera.
Tokom 2023. godine zabilježen je snažan rast budžetskih prihoda.
“Značajan dio povećanja budžetskih prihoda odnosio se na jednokratne prilive koji nijesu vezani za nove mjere fiskalne politike ili značajnije strukturne reforme kojima se unaprjeđuje struktura privrede i stvara nova vrijednost”, piše u Izvještaju.
Izvorni prihodi budžeta u 2023. godini iznosili su 2.566,4 miliona eura ili 37,5 odsto preliminarnog BDP-a (6.624,3 miliona eura) i veći su za 143,6 miliona eura ili 5,9 odsto u odnosu na planirane rebalansom, dok su u odnosu na uporedni period 2022. godine veći za 570.9 miliona eura ili 28,6 odsto.
“U posmatranom periodu zabilježen je rast gotovo svih kategorija prihoda budžeta. Najznačajnija pozitivna odstupanja zabilježena su kod Ostalih prihoda, Prihoda po osnovu poreza na dodatu vrijednost, Prihoda po osnovu poreza na dobit pravnih lica, Doprinosa za obavezno socijalno osiguranje i Donacija i transfera”, navodi se u dokumentu.
Kapitalni budžet u posmatranom periodu ostvaren je u iznosu od 189 miliona eura, što je za 11,6 miliona niža realizacija od plana, odnosno predstavlja 94 odstorealizacije plana.
“Realizacija kapitalnog budžeta dominatno je realizovana u okviru potprograma Rekonstrukcije regionalnih i magistralnih puteva u iznosu od 71.6 miliona eura, odnosno 38 odsto ukupnog kapitalnog budžeta, zatim izgradnje lokalne infrastrukture 32 miliona eura ili 17 odsto, kao i Projekta očuvanja životne sredine, Razvoja manje razvijenih lokalnih samouprava i Unapređenja turističke ponude na nivou od oko 5-6 odsto kapitalnog budžeta za svaku oblast pojedinačno”, dodaje se.
Shodno dinamici kretanja budžetskih prihoda i rashoda u 2023. godini, preliminarni gotovinski suficit Centralnog budžeta ostvaren je u iznosu od 10,3 miliona eura ili 0,2 odsto procijenjenog BDP-a.