Više od 100 milijardi eura godišnje: Troškovi stresa na radu u EU
Više od 100 milijardi eura godišnje — toliko iznose troškovi depresije povezane s radnim mjestom u Evropskoj uniji, prema studiji koju je u ponedjeljak objavio Evropski institut sindikata (ETUI).
Ovaj istraživački centar identifikovao je pet ključnih psihosocijalnih rizika koji stoje u osnovi mentalnih poremećaja:
- stres na poslu
- duge radne sate
- nesigurnost zaposlenja
- neravnotežu između uloženog truda i nagrade
- moralno uznemiravanje.
Prema dostupnim podacima koji datiraju iz 2015. godine, ovi rizici mogu imati tragične posljedice.
„Oko 6.000 smrti od koronarne bolesti srca bilo je povezano sa izloženošću psihosocijalnim rizicima, a više od 5.000 smrti uzrokovano je samoubistvima izazvanim depresijom“, objasnila je Sonja Navroka, istraživačica ETUI-ja.
Iste godine, izgubljeno je više od 400.000 godina života zbog kardiovaskularnih bolesti i depresije, navodi se u izvještaju.
„Ovo su smrti koje su se mogle spriječiti“, piše Dimitra Teodori, šefica za zdravlje i bezbjednost na radu u okviru ETUI-ja.
Prema procjenama instituta, 8% kardiovaskularnih bolesti i čak 23% slučajeva depresije mogu se direktno povezati sa ovim psihosocijalnim rizicima.
Poslodavci snose najveći teret depresije
Ovo je prvi izvještaj koji kvantifikuje ekonomski trošak ne samo depresije, već i kardiovaskularnih bolesti, posebno koronarne bolesti srca i moždanog udara, povezanih sa faktorima rizika na radnom mjestu.
Prema podacima, Francuska, Belgija, Finska, Irska i Holandija su zemlje sa najvećim troškovima po 100.000 radnika.
Finansijski teret dijele i poslodavci i zaposleni, ali ne ravnomjerno.
„Kod obje bolesti ustanovili smo da je najveći teret na radnicima, ali i na poslodavcima. Konkretno, više od 80% ukupnog troška depresije u 2015. godini u Evropi bilo je povezano s psihosocijalnim rizicima na radu“, kaže Navroka.
„Taj trošak su poslodavci plaćali kroz smanjenje produktivnosti i izostajanje s posla zbog bolesti.“
Navodi se i pojam prezenteizma — kada zaposleni dolaze na posao, ali ne funkcionišu punim kapacitetom zbog zdravstvenih problema, naročito mentalnih.
Podaci se oslanjaju na istraživanje Eurofounda iz 2015. godine. Nova anketa o uslovima rada, koja se sprovodi svakih pet godina, odložena je zbog pandemije 2020. godine.
ETUI očekuje objavu nove ankete tokom ove godine kako bi nastavili istraživanja i uporedili trendove rizika po zdravlje na radu.
U svjetlu ovih nalaza, ETUI poziva Evropsku komisiju da predstavi zakon koji bi ojačao prevenciju mentalnih bolesti na radnom mjestu. Institut predlaže da nova direktiva sadrži i jasne smjernice za poslodavce.
Ipak, istraživači priznaju da ne postoji univerzalno rješenje, jer se prevencija mora prilagoditi specifičnim uslovima svake radne sredine. Naglašavaju, međutim, da je uključivanje radnika u proces prevencije ključni element svake strategije.
