Neto plate širom Evrope: Šta ostaje nakon poreza?

Kada pričate o plati u Evropi, da li govorite o bruto iznosu ili o neto primanjima? To je važna razlika, jer se zarada koja vam ostane nakon poreza značajno razlikuje od zemlje do zemlje.

Glavni uzroci tih razlika su porezi i doprinosi za socijalno osiguranje. U nekim državama dodatno uticaj imaju i porodični dodaci.

Koliko stvarno ostaje od plate širom Evrope? I šta sve umanjuje bruto zaradu?

Odgovor zavisi prvenstveno od toga da li imate djecu i da li vaš partner takođe ima primanja. U više zemalja to vas može kvalifikovati za dodatke ili povraćaj poreza. Euronews je analizirao tri tipična scenarija za 2024. godinu.

Podaci su bazirani na osobi koja zarađuje 100% prosječne nacionalne plate. Za one sa većim ili manjim primanjima, odnos bruto-neto zarade se mijenja.

Neto zarada označava ono što osoba ili domaćinstvo zadrži nakon što se od bruto iznosa oduzmu porezi i doprinosi, a dodaju svi porodični dodaci.

1. Samac bez djece

Prema podacima Eurostata za 2024, prosječan samac bez djece u EU zadrži 68,6% svoje bruto zarade. Ako je prosječna plata u zemlji 1.000 eura, to znači da osoba zadrži 686 eura, dok 314 eura odlazi na poreze i doprinose.

U analizi 31 zemlje (EU + Švajcarska, Norveška, Island, Turska), neto primanja u odnosu na bruto kreću se od samo 60,3% u Belgiji do 84,4% na Kipru.

Najmanje zadržanog novca (ispod 66%) imaju:
Belgija, Litvanija, Njemačka, Rumunija, Danska, Slovenija i Mađarska.

Najviše neto zarade (preko 75%) zabilježeno je u:
Kipar, Švajcarska, Estonija, Češka, Bugarska, Španija, Švedska, Slovačka, Poljska i Portugal.

Francuska ima stopu od 71,9%, a Italija 69,6%.

2. Porodica sa jednim zaposlenim i dvoje djece

Za parove sa djecom gdje samo jedna osoba radi, neto primanja mogu značajno da porastu. Prosjek u EU je 82,6%, sa rasponom od 70,4% u Rumuniji do čak 107,1% u Slovačkoj, gdje je zahvaljujući dječijim dodacima i „negativnom porezu“ neto zarada veća od bruto.

Zemlje sa najvišim neto zaradama u ovom modelu:
Slovačka, Poljska, Švajcarska, Češka, Luksemburg i Portugal (sve preko 90%).

Najmanje promjene zabilježene su u:
Turskoj, Grčkoj, Kipru, Finskoj, Norveškoj i Švedskoj.

3. Par sa dvoje djece, oba roditelja zaposlena

Prosječna neto zarada u ovom modelu je 73,6% bruto iznosa. Najniža je u Belgiji (65,8%), a najviša u Slovačkoj (88,9%).

Povećanje u odnosu na samca bez djece najizraženije je u Slovačkoj (+13 pp).

U većini država, dječiji dodaci u ovom modelu ne donose veliko povećanje neto primanja.

Konkretne brojke i razlike: U 2024, samac bez djece koji zarađuje prosječnu platu u EU zadrži 29.573 € od bruto 43.105 €.

Švajcarska dominira:
Bruto plata > 100.000 €, neto > 85.000 €.

Iznad 50.000 € godišnje neto imaju:
Island i Luksemburg.

Najniže neto zarade imaju:
Bugarska (11.074 €) i Turska (11.440 €).

U još 5 zemalja (Holandija, Norveška, Danska, Irska, Austrija) neto plata prelazi 40.000 € godišnje.

Porodica sa jednim zaposlenim i dvoje djece:
Raspon je od 11.440 € (Turska) do 98.835 € (Švajcarska), EU prosjek je 35.656 €.

Porodica sa dvoje zaposlenih i dvoje djece:
Raspon ide od 22.880 € (Turska) do 178.553 € (Švajcarska), sa prosjekom EU od 63.523 €.