Britanski mediji: Sumnjive investicije Emirata u Srbiji
Godine 2012. uspostavljene su veze između Ujedinjenih Arapskih Emirata (UAE) i Srbije na mnogim poljima. Neki sporazumi koje su te dvije zemlje sklopile uključuju dodjeljivanje državljanstva i razvoj naoružanja, ocjenjuje Al Jazeera Balkans.
Sumnje su se, kako se navodi, pojavile nakon što su procurili dokumenti iz “Dosjea Panama” otkrili prirodu odnosa između prijestolonasljednika Abu Dhabija Mohammeda bin Zayeda i srpskih zvaničnika, koji su dodijelili državljanstvo Mohammedu Dahlanu, desnoj ruci Bin Zayeda, u zamjenu za kupovinu nekretnina i emiratske investicije po krajnje niskim cijenama.
Portal Alkhaleejonline.net navodi da bruto domaći proizvod te zemlje 2017. godine iznosi 37 milijardi dolara, a da srpski javni dug iznosi 60 odsto BDP-a (28 milijardi dolara).
Srbija je, kako navodi ovaj portal, uspostavila veze sa Emiratima, koji su u toj zemlji uložili milijarde dolara u razvoj oružja, a Abu Dhabiju je dodijeljeno zemljište u ekskluzivnom dijelu Beograda (Beograd na vodi).
Ono što dodatno podstiče sumnje jeste emiratski kredit srpskoj vladi 2014. godine, kako bi se smanjio budžetski deficit Srbije. Međutim, to je otvorilo vrata emiratskom uticaju u Srbiji, navodi portal čiji se uredi nalaze u Velikoj Britaniji i zalivskim zemljama.
Investiciona klima
Agencija za ocjenu kreditnog rejtinga Standard & Poors dala je Srbiji kreditni rejting BB-, sa negativnim ekonomskim izgledima.
Prema podacima koji je Khaleejonline prikupio za 2017. godinu, Srbija je na 104. mjestu na rang-listi 137 zemalja za 2017. Svjetskog ekonomskog foruma po globalnom indeksu konkurentnosti.
Istovremeno, ova zemlja zauzima 101. mjesto po razvoju finansijskih tržišta, te 124. mjesto kada su u pitanju imovinska prava, što predstavlja najvažniju garanciju potencijalnim stranim investitorima. Prema navodima portala, Srbija zauzima 101. mjesto na listi zemalja po pitanju atraktivnosti za privlačenje stranih investicija i tehnološkog razvoja.
Ovi pokazatelji potvrđuju da je investiciona klima u Srbiji izložena visokim nametima i teškom pristupu fondovima. Portal ukazuje i na druge birokratske zavrzlame koji sputavaju strane investicije.
Korupcija i trgovina oružjem
Kako navodi Khaleejonline, ovi skromni investicioni pokazatelji svrstavaju Srbiju u jedan od najvažnijih centara za ilegalnu trgovinu oružjem u Evropi. U istraživanju mreže “Balkan” za istraživačko novinarstvo 2016. potvrđeno je da su zemlje Istočne Evrope, na čelu sa Srbijom, izvezle na Bliski istok oružje čija vrijednost prelazi milijardu dolara.
Te zemlje uvoznice su, s druge strane, prebacile oružje u Siriju, gdje se vodi rat između nekoliko strana – između režima Bashara al-Assada i njegovih saveznika Irana, Rusije i libanskog Hezbollaha s jedne, i sirijske opozicije s druge strane.
U istraživanju se navodi da su hiljade komada pušaka, minobacača, lansirnih uređaja i antitenkovskih raketa prebačene iz balkanskih država do Arapskog poluostrva i država u sirijskom susjedstvu.
U izvještaju se navodi da se Srbija smatra najvažnijim centrom organizovanog kriminala u Istočnoj Evropi, što pokreće mnogobrojna pitanja o vezi te zemlje s Emiratima, drugim najvećim saveznikom u vojnoj akciji arapske alijanse u Jemenu, pod vodstvom Saudijske Arabije.
Visok stepen korupcije predstavlja jedan od hroničnih problema Srbije. Prema indeksu globalne korupcije za 2017. godine, ta zemlja se svrstava u grupu zemlja s visokim nivoom korupcije, a zauzima 72. mjesto na listi 176 zemalja.
Prema izvještaju kancelarije UN-a za suzbijanje korupcije, građani Srbije smatraju korupciju najvećim problemom nakon nezaposlenosti i siromaštva.
Korupcija se manifestuje na više načina, a strane kompanije koriste sukobe interesa u institucijama kako bi izvukle prirodne resurse i došle u posjed nekretnina, ukazuje britanski portal.
Emirati i sumnjivo širenje
Predsjednik Vlade Srbije je u aprilu 2017. godine izjavio kako investicije UAE-a u Srbiji iznose četiri milijarde dolara, uglavnom u poljoprivrednom i turističkom sektoru.
Međutim, u izvještaju britanskog portala Middle East Eye, objavljenom u avgustu 2014. godine, navodi se da su emiratske investicije fokusirane na trgovinu oružjem koje se koristi u konfliktnim zonama Bliskog istoka te posredničkim ratovima u interesu SAD-a i Izraela.
U izvještaju se dodaje da su te investicije “tajne i prikrivene” i da “nemaju veze s profitom”. Portal ukazuje da Emirati koriste veze i strategije investicija u Srbiji kako bi potisnuli uticaj Turske u državama Balkana.
Emirati u toj borbi za uticaj pokušavaju pojačati svoju poziciju u siromašnim odnosno zemljama u recesiji. Britanski portal zaključuje da Abu Dhabi koristi investicije kako bi uticao na odluke tih zemalja.
