Budžet kraći za 10 miliona od plana, podbacila naplata akciza
U odnosu na planirane, ostvareni prihodi budžeta manji su za 10,6 miliona eura ili 0,6%. Negativno odstupanje prihoda u odnosu na planirane, prije svega, je rezultat manjeg ostvarenja prihoda od akciza uzrokovanog nepovoljnim kretanjima na tržištu, a što je bio i razlog redefinisanja akcizne politike u julu 2018, shodno Izmjenama zakona o akcizama, pokazuju zvanični Vladini podaci.
Primici državnog Budžeta u 2018. iznosili su 2.875,8 miliona eura ili 62,5% procijenjenog BDP-a za 2018. koji je procijenjen na 4.604,5 miliona eura. Od ovog iznosa, preliminarni izvorni prihodi iznosili su 1.746,4 miliona eura, dok je 1.129,5 miliona eura prihodovano iz drugih izvora finansiranja, dominantno iz zaduživanja na inostranom tržištu.
U odnosu na prethodnu godinu ostvareni prihodi budžeta veći su za 180,1 miliona eura ili 11,5%. Značajno veće ostvarenje prihoda, u odnosu na 2017, nastalo je kao rezultat sprovedenih mjera fiskalne konsolidacije, kao i pozitivnih kretanja u makroekonomskom okruženju.
“Shodno navedenom, sve najznačajnije kategorije poreskih prihoda zabilježile su rast u odnosu na prethodnu godinu, pri čemu je: naplata poreza na dobit veća za 38,5%, poreza na promet nepokretnosti 20,4%, poreza na dodatu vrijednost 12,4%, poreza na dohodak 11,5% i doprinosa za 6,0% u odnosu na isti period prethodne godine. U isto vrijeme i neporeski prihodi bilježe rast, tako da su naplaćene takse veće za 23,0%, naknade za 39,3%, dok su ostali prihodi dvostruko više naplaćeni kao rezultat većeg ostvarenja prihoda od kapitala, usljed naplate dividende po osnovu vlasničkog udijela države u Elektroprivredi Crne Gore”, navodi se u Prilogu Izvještaju Evropske komisije o Crnoj Gori, prenosi Portal Analitika.
U odnosu na planirane, ostvareni prihodi budžeta manji su za 10,6 miliona eura ili 0,6%. Negativno odstupanje prihoda u odnosu na planirane, prije svega, je rezultat manjeg ostvarenja prihoda od akciza uzrokovanog nepovoljnim kretanjima na tržištu, a što je bio i razlog redefinisanja akcizne politike u julu 2018, shodno Izmjenama zakona o akcizama.
Primici Budžeta uključuju izvorne prihode (direktne i indirektne poreze i neporeske prihode), pozajmice, primitke od otplate kredita, donacije i prihode od prodaje imovine.
Preliminarni izdaci budžeta u 2018. iznosili su 1.905,6 miliona eura ili 41,4% procijenjenog BDP-a, od čega je finansirana Tekuća budžetska potrošnja u iznosu od 1.640,9 miliona eura i Kapitalni budžet u iznosu od 264,7 miliona eura, koji je realizovan na veoma visokom nivou, od preko 90%.
Za autoput utrošeno 165,2 miliona eura: Za izvođenje radova na prioritetnoj dionoci Autoputa u toku 2018. utrošeno je 165,2 miliona eura. Preostali iznos sredstava odnosi se na realizaciju kapitalnih projekata iz oblasti putne infrastrukture odnosno na izgradnju, rekonstrukciju i održavanje lokalnih, regionalnih i magistralnih puteva. Takođe, značajna sredstva u 2018. utrošena su za nastavak radova značajnih infrastrukturnih projekata iz oblasti: obrazovanja, sporta, kulture, socijalnog staranja, zdravstva i drugo.
Ukupni izdaci budžeta ostvareni su na nivou planiranih, imajući u vidu da odstupanje u odnosu na plan iznosi svega 0,3%.
“U strukturi ukupne budžetske potrošnje, Tekuća potrošnja veća je u odnosu na planiranu za 30,1 miliona eura u najvećem dijelu kao rezultat otplate obaveza iz prethodnog perioda. Kapitalni budžet realizovan u manjem iznosu od planiranog za 24,4 miliona eura, dominantno usljed sporijeg povlačenja sredstava za izvođenje prioritetne dionice Autoputa, dok izvršenje Kapitalnog budžeta u 2018, isključujući izdatke koji se odnose na projekat Autoputa, iznosi 90,83 miliona eura odnosno 111% planiranih izdataka. Razlog ovakvog izvršenja kapitalnog budžeta prvenstveno je rezultat intenzivnijih aktivnosti na izvođenju radova na ostalim značajnim kapitalnim projektima. U isto vrijeme, Kapitalni budžet veći je za 12,8 miliona eura u odnosu na realizovani u 2017”, konstatuje se u Prilogu.
Otplata obaveza
Imajući u vidu različit metodološki tretman kategorije Otplate obaveza iz prethodnog perioda prilikom planiranja i izvršenja budžeta, neophodno je na jedinstven način tretirati pomenutu kategoriju i u planu i u izvršenju izdataka budžeta.
Naime, u situaciji kada se kategorija Otplate obaveza iz prethodnog perioda isključi iz izdataka budžeta, preliminarni gotovinski deficit centralnog budžeta u 2018. ostvaren je u iznosu od 136,3 miliona eura ili 3,0% BDP-a, što je ispod Zakonom planiranog deficita od 142,8 miliona eura ili 3,1% BDP-a.
“Uključivanjem otplate obaveza iz prethodnog perioda u obuhvat izvršenja izdataka budžeta, ostvaren je preliminarni gotovinski deficit centralnog budžeta od 159,2 miliona eura ili 3,5% BDP-a. Uključivanjem pomenute kategorije u obuhvat izdataka prilikom planiranja, planirani deficit iznosio bi 173,1 miliona eura ili 3,8% BDP-a. Ovo ukazuje da je ostvareni deficit na nižem nivou od planiranog za 0,3 % BDP-a, odnosno 13,9 miliona eura ili 8,0%”, navodi se u Prilogu.
U odnosu na prethodnu godinu deficit budžeta manji je za 77,6 miliona eura ili 32,8%, što upućuje da su mjere fiskalne konsolidacije dale pozitivne rezultate.
U isto vrijeme ostvaren je suficit Tekuće budžetske potrošnje u iznosu od 105,5 miliona 26 eura ili 2,3% BDP-a, što ukazuje da je deficit budžeta nastao isključivo usljed realizacije kapitalnog budžeta.