Analiza pokazatelja bankarskog sistema: Stabilno stanje uprkos stečaju u IBM i Atlas banci

Bankarski sistem u Crnoj Gori je stabilan i bilježi pozitivne trendove, uprkos uvođenju stečaja u Atlas i IBM banci, tvrde u Centralnoj banci (CBCG).

Pokazatelji na nivou sistema, koji se odnose na 13 banaka koje imaju dozvolu za rad, ukazuju na veoma stabilne performanse, koje, između ostalog, karakteriše:

– koeficijent solventnosti od 17,29%, na 31.12.2018. godine, što je značajno iznad minimalno propisanog nivoa od 10%

– nivo nekvalitetnih kredita, na 28.02.2019, od 5,04%, uz iznos kredita koji kasne preko 90 dana od 2,91%, što predstavlja pokazatelj koji se može uporediti sa nivoom prije finansijske krize

Na osnovu posljednjih raspoloživih podataka na nivou sistema (28.02.2019. godine), ključne bilansne pozicije, na godišnjem nivou, bilježe rast, i to: aktiva 7,01%, krediti 12,00%, depoziti 7,64% i kapital 7,37%.

Depoziti imaju konstantan trend rasta. Posmatrajući trend u periodu od 30.11.2018. godine, odnosno posljednji izvještajni period prije uvođenja privremenih uprava u IBM i Atlas banci, do 28.02.2019. godine, očigledan je nastavak trenda rasta depozita iz prethodnog perioda, uprkos njihovom padu na kraju januara 2019. godine, izazvanog uticajem sezone.

Primjetno je da pojedini mediji i analitičari na netačan način interpretiraju podatke o nivou ukupnih depozita i likvidne aktive, ne uzimajući u obzir sezonske i ciklične uticaje i/ili upoređujući neuporedive podatke koji se odnose na različit broj banaka u sistemu.

Kao što se vidi iz tabele izvještaja, ukupni depoziti kod 13 banaka su, na kraju februara 2019. godine, bili za 2,75% veći u odnosu na kraj novembra 2018. godine, odnosno za 2,22% u odnosu na kraj januara 2019. godine.

Da je januarski pad ukupnih depozita posljedica sezonskih oscilacija potvrđuje i činjenica da je do pada ukupnih depozita na nivou sistema došlo i tokom januara 2018. godine u odnosu na nivo ukupnih depozita na kraju 2017. (sa 3,3 miliona eura na 3,2 miliona eura), nakon čega je nastavljen trend rasta ukupnih depozita.

Kada je u pitanju struktura depozita, u periodu od 30.11.2018. godine do 28.02.2019. godine, prema podacima za 13 banaka, prisutan je trend rasta obje kategorije nerezidentnih pravnih lica, kao i kategorije pravnih lica rezidenata, dok je registrovano smanjenje ukupnih depozita fizičkih lica rezidenata.

Činjenica da obje kategorije depozita nerezidenata rastu ukazuje na visok stepen povjerenja nerezidentnih lica u bankarski i finansijski sistem, kao i poslovni sistem u Crnoj Gori, pripremajući se, na ovaj način, za nastavak trenda investiranja u Crnu Goru.

Bankarski sistem Crne Gore je izuzetno likvidan. Likvidna aktiva za 13 banaka u sistemu je, na 28.03.2019. godine, veća za 19,6 miliona eura, odnosno za 2,13% u odnosu na dan kada je uvedena privremena uprava u IBM i Atlas banci.

Podsjećamo da, prema strogoj definiciji CBCG, likvidnu aktivu čine gotovina, sredstva na žiro računu, depoziti po viđenju kod banaka i polovina obavezne rezerve. Stoga nema analitičkog smisla pratiti trendove pojedinih kategorija likvidne aktive, odnosno gotovine, sredstava na žiro računu i depozita po viđenju kod banaka, sa stanovišta uticaja na likvidnu poziciju, što su pojedini mediji činili.

Kompletnu analizu pokazatelja bankarskog sistema Crne Gore možete naći na ovom linku.