Šta se (ne) dešava u KAP-u: Pravnoj službi “dat nalog” za pisanje otkaza, čeka se četvrtak i vladina komisija
U Kombinatu aliminijuma nijesu ni započete pripreme za tehnički komplikovano gašenje proizvodnje i isključenje sa elektro-mreže, samo je pravnoj službi dat nalog da počne pripreme za pisanje otkaza radnicima ali ni oni nijesu napisani, saopšteno je “Vijestima” izvor iz Kombinata aluminijuma u stečaju.
Gazda Uniproma Veselin Pejović, koji je vlasnik imovine KAP-a u stečaju i upravlja proizvodnjom do okončanja stečaja, kazao je sinoć za RTCG da neće prekidati radni odnos sa zaposlenima ako do četvrtka Vlada formira komisiju koja bi ispitala uslove u kojima rade zaposleni u KAP-u, pišu Vijesti.
Sve činjenice govore da ne postoji stvarna namjera gašenje proizvodnje u KAP-u, već da je to bio samo odgovor na kritike o kršenju radničkih prava poslanika vladajuće većine na skupštinskoj Komisiji za kontrolu privatizacija.
Skoro svi zaposleni koji rade unutar KAP-a radno su angažovani u Kombinatu aluminijuma u stečaju, a ne u Unipromu, tako da bi im otkaze mogao dati stečajni upravnik Veselin Perišić koji navodno nije voljan to da uradi, a ne vlasnik Uniproma Veselin Pejović.
Pogoni, oprema i zemljište upisani su kao vlasništvo Uniproma ali stečaj nije okončan ni nakon sedam i po godina zbog nekoliko imovinskih sporova.
Prema ugovoru sa stečajnom upravom i Privrednim sudom iz 2014, Uniprom garantuje kontinuitet proizvodnje do okončanja stečaja, pa bi gašenje proizvodnje bilo kršenje tog ugovora.
Da bi se sprovelo gašenje KAP-a, odnosno isključenje sa elektromreže, o tome bi prethodno morali biti obavješteni Elektroprivreda, prodavac struje, kao i Crnogorski elektroprenosni sistem (CGES), preko čije mreže KAP kao direktni potrošač dobija struju.
U proceduri bezbjednog gašenja električne energije morali bi učestvovati i radnici CGES-a.
Nijedna od energetskih kompanija nije obaviještena o bilo kakvoj namjeri isključenja ovog giganta.
Sama procedura bezbjednog gašenja trajala bi dvadesetak dana, a podrazumijevala bi postepeno gašenje svake ćelije pojedinačno i izlivanje vrelog aluminijuma iz njih.
U svemu tome morali bi da učestvuju radnici koji ne prihvataju prekid proizvodnje.
Komplikovan i skup proces zatvaranja
Samo isključenje struje, havarijsko gašenje, nanijelo bi velike štete jer bi se aluminijum ohladio i očvrsnuo u ćelijama Elektrolize koje više ne bi bile upotrebljive, što bi napravilo štetu od više desetina miliona eura.
Takvo gašenje moglo bi da izazove i ekološke probleme, kao i štetu na sistemu elektro-prenosa CGES-a, zbog čega i ne može biti sprovedeno bez te kompanije.
Iz Uniproma juče nijesu odgovorili na pitanja “Vijesti” u vezi s najavom otpuštanja radnika i gašenjem proizvodnje, kao ni iz CGES.
Glavni razlog zbog čega nije finansijski isplativo gašenje KAP-a, jesu cijene na berzi metala LME.
Posljednjih dana cijena metala dostigla je 2.200 dolara po toni što je najveća cifra u posljednje tri godine.
U aprilu i maju prošle godine pala je na 1.400 dolara, što je ispod cijene koštanja, dok sadašnja garantuje značajan profit.
Iz Ministarstva ekonomskog razvoja juče su saopštili da prikupljaju informacije i detaljno sagledavaju novonastalu situaciju u KAP.
“Iznenađeni smo reakcijom vlasnika Uniproma i činjenicom da ima namjeru da zatvori fabriku i ostavi 600 radnika bez posla. Ovo posebno iz razloga što je kompanija korisnik značajnih povlastica kao što su umanjenje troškova po osnovu poreza i doprinosa na dohodak, što je benefit poslovanja kompanije u okviru biznis zone, kao i podrške za realizaciju investicija za izgradnju novog pogona kroz Program za unapređenje konkurentosti privrede”, naveli su iz ovog resora.
Oni kažu da Vlada ne pristaje na ucjene, kao i da će pokrenuti incijativu da se preispita aktuelni zakon.
KAP je u stečaju od jula 2013. godine, a radnici od tada nemaju pravo na godišnji odmor, beneficirani radni staž niti sistematske ljekarske preglede.
Stav Uniproma i stečajne uprave je da radnici nemaju radnička prava tokom stečaja, dok su članovi komisije iz nove vladajuće većine smatrali suprotno i najavili izmjene Zakona o stačaju kojim bi se to definisalo.
Iz Unije slobodnih sindikata (USS) apelovala je na nadležne institucije da zaštite zaposlene u KAP-u od pritisaka i omoguće im ostvarivanje osnovnih radnih i sindikalnih prava koja su im, kako su kazali, zagarantovana međunarodnim propisima, Ustavom i nacionalnim radnim zakonodavstvom.
Dio radnika KAP-a, koji podržavaju Uniprom, juče su na kraju smjene oko 15 časova nakratko organizovali blokadu magistrale kod KAP-a uz poruku da Vlada razgovara sa Pejovićem i spriječi gašenje kompanije.
Iz Uniproma su i na sjednici Komisije kazali da su u januaru slali pismo u Ministarstvo ekonomskog razvoja, ali da nijesu dobili odgovor.
Iz Radničke partije, čiji predsjednik Maksim Vučinić i predsjedava Komisijom, saopštili su da je Pejović juče izvršio pritisak na zaposlene da potpišu dokument “po kojem su uslovi za rad u KAP-u više nego idealni, ili da će u suprotnom će dobiti otkaz”.
Oni su naveli da je sjednica Komisije organizovana kako bi se saslušale obje strane i našlo najbolje rješenje.