“Evropa sad” u procentima: 7 ključnih stavki iz državnog budžeta za 2022.
Predlog budžeta za 2022. godinu u znaku je plana “Evropa sad”. Praćen sa 20 drugih zakonskih predloga, ovaj budžet zavisi od njihovog usvajanja “u paketu”.
Budžet je težak 2,46 milijardi – 1% ili 26 miliona manje nego onaj za 2021. godinu, javlja Institut Alternativa.
Oni su izdvojili 7 stavki iz predloga za koji je neophodno da ga usvoji Skupština Crne Gore, kako bi stupio na snagu.
Izvorni prihodi 80%
Izvorni prihodi iznose 1,96 milijardi eura i čine 79,8 ukupnih prihoda, U odnosu na prošlu godinu, veći su za 4,66% ili 87,5 miliona eura. Zbog plana Evropa sada, Doprinosi za zdravstveno osiguranje su pali za gotovo 90% ili 168 miliona. Sa druge strane planira se čak 205 miliona više prihoda od poreza, što je 18% više nego 2021. godine.
Nedostajuća sredstva 20%
Nedostajuća sredstva su iznos rashoda koji država ne može pokriti iz izvornih prihoda – za 2022, godinu su planirana su u iznosu od 497 miliona, li 113,8 miliona manje nego u 2021. godini ili čak. Vlada namjerava da za pokrivanje ovog manjka koristi depozite (392 miliona) i sredstva iz postojećih kreditnih aranžmana zaključenih u ranijem periodu. Za otkup i/ili refinansiranje državnog duga, država se u 2022. godini može zadužiti do iznosa od 900.000.000,00 eura (autoput?). Na ovaj iznos treba dodati i 500.000.000,00 eura za potrebe finansiranja deficita u 2022. godini i stvaranja fiskalne rezerve za finansiranje nedostajućih sredstava za 2023. godinu, koliko se država može zadužiti prema Zakonu.
Tekući budžet 41%
Sa 1,01 miljardom eura planiranoj za tekući budžet, on je 6% ili čak 61 milion veći nego tekući budžet za 2021. godinu. Najviše su porasle neto zarade i to za 66 miliona, dok su bruto zarade u standardnom trendu rasta, 20 miliona više nego u 2021. godini. Sve glavne kategorije rashoda su porasle: bruto zarade za 3,8%, ostala lična primanja za 10,6%, rashodi za materijal za 27%, rashodi za usluge za 23,4%, rashodi za tekuće održavanje 15,5%, renta za 3,75%, subvencije za 18,2%, ostali izdaci za čak 35%. Reprezentacija je porasla za 33%, službena putovanja za 38%, konsultantske usluge za 22%, a ugovori o djelu 6%. Sve kategorije sa predznakom “Ostalo” porasle su, navjeća čak za 147% ili za 9 miliona.
Budžet državnih fondova 34%
Uku pan budžet fondova je 828 miliona i 3,5% je veći nego 2021. godine (razlika od 27 miliona). (Pod fondovima se podrazumijevaju Fond penzijskog i invalidskog osiguranja, Fond za zdravstveno osiguranje, Zavod za zapošljavanje, Fond za obeštećenje, Fond rada kao i Zavod za zapošljavanje. ) Transferi za socijalnu zaštitu porasli su za 7,25% ili 43 miliona, a fond za penzije za oko 2,1% ili 9,5 miliona. Najveći procentualni rast je na poziciji dječjih dodataka (225%) Zabrinjava značajno smanjenje pozicije za otpremine (za gotovo 75%) i uticaj na proces optimizacije.
Transakcije finansiranja izdataka 13%
Otplata dugova, kamata i obaveza iz prethodnih godina u iznosu od 329 miliona – za više od četvrtine manja nego što je bila 2021. godine. U toku 2022. godine, ukupne obaveze po osnovu glavnice rezidentima i nerezidentima iznosiće 284,58 miliona eura, dok će otplata kamate i drugih troškova iznositi 90,68 miliona eura. Ukupna obaveza po osnovu otplate obaveza iz prethodnog perioda (pozicija 4630) iznosiće 21 milion eura, bankarske provizije 5 miliona.
Kapitalni budžet 10%
Kapitalni budžet je 10% ukupnih izdataka. Iznosi 248 miliona podijeljenih na Upravu za saobraćaj i Upravu javnih radova i to na 298 projekata! U budžetu za 2021. godinu bilo je samo 158 projekata u kapitalnom budžetu. Ove godine, iako se kapitalni budžet povećao za tek 15% ili 34 miliona, broj projekata je značajno veći. Od toga za auto put ide jedna četvrtina ukupnog kapitalnog budžeta ili 68,2 miliona. Uprava za saobraćaj ima 64 projekata sa 145 miliona, a Uprava javnih radova čak 234 sa 102 miliona.
Rezerve 2%
Za tekuću budžetsku rezervu je planirano ukupno 42,4 miliona, što je 40% ili 28 miliona manje nego što je to bilo ove godine. Dio sredstva planiran je za: nacionalno kofinansiranje za realizaciju projekata kofinansiranih iz EU sredstava u okviru multilateralnih finansijskih sporazuma; za: nabavku medicinske opreme za porebe Kliničkog centra Crne Gore u iznosu od 1,20mil.€, po Zaključku Vlade; za Fond za podsticanje pluralizma i raznovrsnosti medija u skladu sa Zakonom o medijima; za finansiranje programa i projekata nevladinih organizacija, shodno Zakonu o nevladinim organizacijama, koja se preusmjeravaju potrošačkim jedinicama; za osnivanje Kreditno-garantnog fonda Crne Gore iznos od 10,40mil.€, po Zaključku Vlade; za potrebe izmirenja obaveza prema Stambenoj zadruzi prosvjetnih radnika “Solidarno”, u iznos od 0,25 mil.€, u skladu sa Sporazumom i Zaključkom Vlade; pored navedenog opredijeljena su sredstva za formiranje i otpočinjanje sa radom Fonda za razvoj u iznosu od 0,4mil. EUR, kao i za druge potrebe koje će se javiti u toku godine.
U rashodima je očigledan rast svih tekućih izdataka, od plata do reprezentacije i službenih putovanja. Od 81 institucija, budžet se povećao za njih 53, a smanjio ili ostao isti za 28.
Ko će imati više, a ko manje novca naredne godine, pogledajte na servisu Moj novac Instituta Alternativa.