Zašto evropske tehnološke firme ne mogu da se takmiče sa američkim konkurentima?
Američke tehnološke dionice praćene Nasdaq 100 indeksom dostigle su nove maksimalne vrijednosti 19. decembra, nadmašivši prethodni rekord postignut 2021. Euronews Business objašnjava zašto.
Ono što je još više iznenađujuće je da je ovaj podvig postignut dok američke kamatne stope ostaju na 5,5%, faktor za koji su mnogi vjerovali da će djelovati kao nepremostiva kočnica za rast Nasdaq 100.
Od početka godine do danas, američki tehnološki indeks porastao je impresivnih 55%, što je njegova najbolja godina od tehnološkog dot-com buma 1999. godine.
U međuvremenu, s druge strane Atlantika, evropski tehnološki indeks Euro Stoxx porastao je 33% od početka godine do danas, ali je i dalje oko 10% niži od svojih prethodnih maksimuma iz 2021.
Eklatantno pitanje koje se nameće iz ovog neslaganja je zašto evropske tehnološke dionice i dalje imaju lošiji učinak od svojih američkih kolega?
Odgovor leži u brojkama i neospornoj dominaciji američkih tehnoloških dionica na globalnoj sceni, posebno u sektorima s visokom dodatom vrijednošću kao što su vještačka inteligencija, poluvodiči i električna vozila.
Sedam najvećih američkih tehnoloških kompanija, koje se često nazivaju “Veličanstvenih sedam” i koje čine Alphabet Inc (Google), Amazon, Apple, Meta Platforms, Microsoft, Nvidia i Tesla, mogu se pohvaliti kombinovanim tržištem vrijednosti koja premašuje zapanjujućih 12 biliona dolara (11 biliona eura).
Da se ovo stavi u perspektivu, njihova vrijednost je gotovo jednaka kombinovanom bruto domaćem proizvodu četiri najveće evropske ekonomije: Njemačke, Ujedinjenog Kraljevstva, Francuske i Italije, koji iznosi 13 biliona dolara.
Kada uporedimo sedam najvećih evropskih tehnoloških kompanija, njihova ukupna tržišna kapitalizacija iznosi samo 705 milijardi dolara, što je otprilike 20 puta niže od kapitalizacije njihovih američkih kolega.
Što se tiče prihoda, u proteklih 12 mjeseci, Sedmorka veličanstvenih ostvarila je zapanjujućih 1.720 milijardi dolara, dok su njihove evropske kolege naplatile samo 133 milijarde dolara.
Međutim, važno je napomenuti da tehnološka dominacija Sjedinjenih Država nije nova stvar; to je preovlađujući trend duže od jedne decenije.
U proteklih 10 godina, prosječna godišnja stopa rasta prihoda za velike američke tehnološke kompanije iznosila je impresivnih 27%, dok su evropske tehnološke kompanije zaostajale sa prosječnim godišnjim povećanjem prihoda od samo 10%.
Američke tehnološke kompanije konstantno su nadmašile svoje evropske konkurente u svim ključnim industrijama. Na primjer, u junu 2000, tržišna kapitalizacija finske Nokije iznosila je 300 milijardi eura, nevjerovatnih 15 puta više od Appleove tržišne vrijednosti od 20 milijardi eura. Premotajte naprijed do decembra 2023. i Appleova tržišna vrijednost je porasla na preko 3 biliona dolara, što ga čini 175 puta većim od Nokie.
Čak iu automobilskom sektoru, ponosu njemačke privrede, evropske kompanije sustižu svoje američke kolege.
Tesla, sa tržišnom kapitalizacijom od 817 milijardi dolara, sada je više od 10 puta veća od najvećeg njemačkog proizvođača automobila, Volkswagen.
I ne zaboravimo industriju poluprovodnika. Najveći evropski proizvođač čipova, ASML Holding, ima samo petinu tržišne vrijednosti američkog ekvivalenta Nvidia.
Zaključno, razlozi zbog kojih se evropske tehnološke muče u takmičenju s američkim konkuretnima duboko su ukorijenjene u dugotrajnom trendu američke dominacije u visokotehnološkim sektorima. Da bi premostila ovaj jaz, Evropa bi trebalo da pruži prednost inovacijama, uloži velika sredstva u istraživanje i razvoj i stvori povoljnije okruženje za tehnološke startupove, zaključuje Euronews Business.