Crna Gora mora reciklirati pola otpada

Država Crna Gora se obavezala, u okviru Poglavlja 27, da reciklira 50 odsto otpada papira, plastike, metala i stakla. Takođe, država namjerava da sprovede recikliranje najmanje 70 odsto neopasnog građevinskog otpada, kako bi ispunili završna mjerila ovog najzahtjevnijeg evropskog poglavlja.

To sve piše u Nacrtu akcionog plana za ispunjavanje završnih mjerila u Poglavlju 27 životna sredina i klimatske promjene, koji se nalazi na javnoj raspravi do 28. avgusta ove godine.

Podsjetimo, šefica Radne grupe za najzahtjevnije poglavlje 27 Ivana Vojinović u nedavnom intervjuu za Dnevne novine najavila je velike investicije u ekologiju Crne Gore.

– Pored dosadašnjih investicija u ovu oblast, u narednih 15 godina biće uloženo nešto više od milijarde eura, iz različitih izvora finansiranja poput IPA i ostalih EU fondova, državnog i opštinskih budžeta, međunarodnih finansijskih institucija – saopštila je Vojinović.

Reciklaža otpada je veliki biznis u zemljama Evropske unije, pa je u Nacrtu plana navedeno da navedene uslove Crna Gora namjerava ispuniti do 31. decembra 2030. godine poštujući član 11 stav 2 Okvirne Direktive 2008/98/ EZ o otpadu.

– U tom periodu, Crna Gora namjerava da sprovede direktivu kako slijedi: Pripreme za ponovnu upotrebu i recikliranje otpadnih materijala kao što su papir, metal, plastika i staklo treba da se povećaju na najmanje 50 odsto cjelokupne težine. Pripreme za ponovnu upotrebu, reciklažu i druge načine ponovnog korišćenja materijala i neopasnog građevinskog otpada treba da se povećaju na najmanje 70 odsto mase otpada – navodi se u Nacrtu plana.

Zajedničkom pozicijom EU za Poglavlje 27 definisano je 8 završnih mjerila koje je Crna Gora u obavezi da ispuni kako bi dostigla internu spremnost za zatvaranje poglavlja u narednom periodu, javlja CdM.

U pitanju su zakonodavna usklađivanja sa horizontalnim direktivama EU, kvaltet vazduha po EU standardima, sistem upravljanja otpadom i upravljanje vodama.

U okviru upravljanja vodama Crna Gora mora da imenuje nadležne organe za vodu za piće i razvija planove upravljanja riječnim slivovima za svaki riječni sliv, koji u potpunosti leži na svojoj teritoriji, uključujući dijelove međunarodnih područja riječnog sliva koji pripadaju njenoj teritoriji.

U završna mjerila spadaju i zaštita prirode, u kojoj Crna Gora pokazuje sposobnost upravljanja mrežom Natura 2000, uključujući davanje odgovarajućeg statusa zaštite Ulcinjskoj solani i efikasno sprovođenje neophodnih mjera očuvanja koje dovode do poboljšanja statusa njene zaštite.

Mjerilo je i kontrola buke, hemikalija i upravljanje civilnom zaštitom, potom klimatske promjene i na kraju značajno povećanje administrativnih kapaciteta upravnih tijela u ovim oblastima.

Zajedničkom pozicijom su konstatovani sljedeći zahtjevi Crne Gore za prelaznim periodima.

– EU prima k znanju zahtjev Crne Gore za prelaznim razdobljem do 31. decembra 2027. godine za puno sprovođenje člana 13 stav 1 Direktive 2008/50/EZ o kvalitetu vazduha i čistijem vazduhu za Evropu, u dijelu koji se tiče primjene graničnih vrijednosti za suspendovane čestice PM10 za sjevernu kritičnu zonu kvaliteta vazduha i južnu kritičnu zonu – navodi se u Nacrtu.

Prema istim, prolaznim vremenima, do 31. decembra 2025. godine, Crna Gora se obavezala da će udio biorazgradivog komunalnog otpada koji se odlaže na deponije biće smanjen na 75% ukupne količine (po masi) biorazgradivog komunalnog otpada proizvedenog 2010. godine s najvećom godišnjom količinom od 109.500 tona.

Do 31. decembra 2029. godine, biće smanjen na 50% s najvećom godišnjom količinom od 73.000 tona, a do 31. decembra 2033. godine, biće smanjen na 35% s najvećom godišnj om količinom od 36.500 tona.

Crna Gora se obavezala da uradi konkretne mjere što se tiče Ulcinjske solane za naredni period jesen zima proljeće.

– U pitanju je osiguranje nesmetanog i kontrolisanog rada pumpi, sa ciljem da se poplavi što više bazena, preusmjeravanje vode na ona mjesta u solani, gdje infrastruktura to još omogućava, držanje nivoa vode po dogovorenom programu, koji se priprema za potrebe seobe i zimovanja ptica. Zato je potrebno i svakodnevno (ili barem periodično) praćenje nivoa vode po bazenima – navodi se u Nacrtu plana.

U aprilu je neophodno definisati nivo vode, koji se održava čitavu sezonu gniježđenja ptica na jednakoj visini, sa upumpavanjem morske vode u i ispumpavanjem vode iz solane (poslije perioda snažnih kiša) i obavljati svakodnevni monitoring nivoa i tome prilagoditi režim rada pumpi.

U prilogu se navodi i potreba za formiranjem vještačkih ostrva za gniježdenje ptica.