Pad stranih direktnih investicija: Lokalizacija zamjenjuje globalizaciju
Posljedice pandemije najnegativnije su se odrazile na strane direktne investicije, koje su prošle godine opale za preko 35% u svijetu.
Smanjeni obim stranih ulaganja zabilježile su i zemlje centralne i istočne Evrope, ali je pad generalno bio manji u odnosu na svjetski prosek. Šansu za naš region predstavljaju očekivanja da će ulagači iz zapadne Evrope preusmjeravati investicije na geografski dostupnije destinacije, kao i ambicije Kine da bude mnogo prisutnija na tržištima centralne i istočne Evrope, piše portal Biznis i finansije.
Aktuelna svjetska kriza izazvana pandemijom, negativno se odrazila na ukupna ulaganja, međunarodnu trgovinu i najviše na strane direktne investicije, koje su jedan od ključnih faktora za razvoj manje razvijenih država i regiona.
Prema dostupnim podacima, zbog epidemioloških mjera, ograničenja i otežanog kretanja ljudi i robe, ali i značajnih promjena relativnih cijena, međunarodna trgovina je pala za 8% na svjetskom nivou. Sa ublažavanjem karantinskih mjera, oporavak je počeo da se bilježi već u posljednjem kvartalu prošle godine, uz procjene da će ovoga puta obim međunarodne trgovine mnogo brže dostići pretkrizni nivo nego u slučaju krize iz 2009. godine.
Usljed pomenutih ograničenja, svjetska ekonomija je 2020. godine završila u minusu, s padom bruto domaćeg proizvoda (BDP) od 3,95%. Ovakav ishod je od šezdesetih godina prošlog vijeka zabilježen još jedino 2009. godine, kada je BDP pao za 1,66%. To ukazuje da je i pored državnih paketa pomoći, u vidu monetarne i finansijske podrške, ova kriza mnogo više usporila privredu nego prethodna.
Negativna kretanja obilježila su prošle godine i privredu u svim zemljama centralne i istočne Evrope (CEE), sa padom bruto domaćeg proizvoda u rasponu od 0,98% u Bjelorusiji, do 8,37% u Hrvatskoj. Rezultati koje su iskazale nacionalne ekonomije u velikoj mjeri su zavisili od toga kolika su bila državna ulaganja u rast efektivne tražnje i ublažavanje posljedica koje je izazvao koronavirus. Primjetno je da su države u centralnoj i istočnoj Evropi koje su članice Evropske unije i ne vode ekonomsku politiku potpuno samostalno, imale veći pad bruto domaćeg proizvoda u poređenju sa ostalim zemljama u regionu.
Cijeli tekst čitajte ovdje: Biznis & finansije, Biznis top 2020/21
