EBRD: Inflacija i politička nestabilnost glavni rizici za rast crnogorske ekonomije
Crnogorska ekonomija će, prema novim predviđanjima Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), ove godine ojačati na 3,7 odsto a naredne dodatnih 4 odsto. Prognoza za ovu godinu nije mijenjana u odnosu na prethodni izvještaj, ali je za 0,5% smanjena za 2023.
Iz EBRD-a, međutim, kažu da postoji velika neizvjesnost oko izgleda rasta.
“Ključni rizici za izglede uključuju povišenu inflaciju i političke nestabilnosti, što može odgoditi javna ulaganja i reformske napore”, naveli su analitičari EBRD-a u okviru jesenjih regionalnih prognoza.
Nakon dvocifrenog rasta crnogorskog BDP-a u 2021, privredni rast je, kako se navodi, porastao 7,2 odsto u odnosu na prethodnu godinu u prvom kvartalu 2022.
“Potrošnja domaćinstava ostala je snažna, podržana povećanjem minimalne zarade od 80 odsto u januaru 2022, ali investicije ostaju prigušene a uvoz povećan. Početne brojke ukazuju na zadovoljavajuću turističku sezonu, uz snažne prilive direktnih stranih investicija”, ocjenjuje se u izvještaju.
U prvih sedam mjeseci 2022. dolasci turista su povećani u odnosu na nivo iz 2021. godine za 79 odsto, uz 66 odsto
rast noćenja, što je i dalje nekih 10 i 8 odsto ispod nivoa prije pandemije.
“Direktna strana ulaganja, uglavnom iz Rusije i Ujedinjenih Arapskih Emirata, uglavnom u nekretninama, porasli su
80 odsto na godišnjem nivou u prvoj polovini 2022. Inflacija je, kao i drugdje, bila povišena u Crnoj Gori tokom 2022. godine, na talasu rasta globalnih cijena hrane i energije, što pogoršava visok rast plata”, stoji u izvještaju EBRD-a.
Stopa inflacije dostigla je 14,9 odsto u julu a, kako se ocjenjuje, “odgovori politike su kasnili do formiranja nove vlade u aprilu 2022. nakon čega je PDV na jestivo ulje i brašno privremeno smanjen a akciza na gorivo
prepolovljena”.
“Maloprodajne profitne marže osnovnih prehrambenih artikala u junu su bile ograničene, dok je PDV na hljeb smanjen
i akcize na jednokratnu plastiku ukinute. Cijena drvenih peleta je bila ograničeno od kraja jula”, podsjećaju iz EBRD-a.
