Poslije 130 godina: Usvojena nova definicija kilograma
Predstavnici 60 država usvojili su danas na istorijskom 26. zasijedanju Generalne konferencije za tegove i mjere (CGPM) u Versaju, u Francuskoj, nove definicije za kilogram, amper, kelvin i mol, saopšteno je iz crnogorskog zavoda za metrologiju.
Redefinisani Međunarodni sistem jedinica (SI) od danas se zasniva na osnovnim prirodnim konstantama. Kilogram je redefinisan na osnovu Plankove konstante (h), amper na osnovu elementarnog naelektrisanja (e), kelvin na osnovu Bolcmanove konstante (k) i mol na osnovu Avogadrove konstante (NA), objasnili su iz Zavoda.
Predlog Rezolucije o Reviziji Međunarodnog sistema jedinica (SI) predstavio je direktor Međunarodnog biroa za tegove i mjere Martin Milton koji je istakao: „SI redefinicija je važan trenutak za naučni progres. Koristeći osnovne prirodne konstante kao osnovu za važan koncept, kao što je masa, znači da imamo stabilnu osnovu za unaprijeđenje nauke i razvoj tehnologije.“
Direktor Međunarodnog komiteta za tegove i mjere Barry Inglis naglasio je: „Danas je obilježen vrhunac u nauci o tačnim i preciznim mjerenjima, nakon više decenija naučnih istraživanja i rada u laboratorijma širom svijeta“.
Za uvođenje novih definicija glasalo je 60 predstavnika država. Crnu Goru na zasijedanju Generalne konferencije za tegove i mjere predstavljao je pomoćnik direktorice Zavoda za metrologiju Goran Vukoslavović. Crna Gora punopravni je član Međunarodnog biroa za tegove i mjere (BIPM) od januara 2018. čime je stekla pravo glasa o svim predloženim rezolucijama na zasijedanju Generalne konferencije za tegove i mjere (CGPM).
Tokom zasijedanja Generalne konferencije za tegove i mjere svoja istraživanja predstavili su priznati svjetski naučnici. Dobitnik Nobelove nagrade za fiziku Klaus von Klitzing iz Instituta Max Planck govorio je na temu „Kvantnog Holovog efekta i revizije Međunarodnog sistema jedinica“, Jean-Philippe Uzan iz francuskog Nacionalnog centra za naučna istraživanja (CNRS) istakao je ulogu Plankove konstante u fizici, a o optičkim atomskim časovnicima i novim mogućnostima u „kvantnom svijetu“ govorio je naučnik američkog Nacionalnog Instituta za Standarde i Tehnologiju (NIST) i Univerziteta Kolorado (JILA) Jun Ye. Dobitnik Nobelove nagrade za fiziku Bill Phillips iz američkog Nacionalnog Instituta za Standarde i Tehnologiju (NIST) objasnio je kako se obavljaju mjerenja sa fundamentalnim konstantama i kako će biti primjenjivan redefinisani Međunarodni sistem jedinica (SI).
Tačna i precizna mjerenja, od danas, se više neće oslanjati na upotrebu i upoređivanje sa fizičkim objektima. Naime, kilogram je poslednjih 130 godina bio definisan tako da je jednak masi Internacionalnog prototipa kilograma (IPK), odnosno jednak je masi cilindričnog artefakta napravljenog od platine i iridijuma koji se čuva u Međunarodnom birou za tegove i mjere (BIPM). Stabilnost i nepromjenjivost kilograma mogli su biti potvrđeni samo poređenjem sa identičnim kopijama, što je bio zahtjevan proces koji je dovodio do nepouzdanih podataka.
Nove definicije obezbjeđuju stabilnost i nepromjenjivost Međunarodnog sistema jedinica (SI) čime će biti omogućen razvoj novih, prije svega, kvantnih tehnologija. Smatra se da će nove SI definicije imati veliki uticaj na nova naučna dostignuća, razvoj tehnologije, međunarodne trgovine, kao i veći uticaj na bezbjedno funkcionisanje zdravstvenog sistema i očuvanje životne sredine.
Tri preostale SI jedinice, sekunda, metar i kandela već su definisane na osnovu prirodnih konstanti.
Nove definicije Međunarodnog sistema jedinica (SI) stupiće na snagu 20. maja 2019. kada se obilježava Svjetski dan metrologije, zaključili su iz Zavoda za metrologiju.