Dok se jedni bogate, drugi su na ivici siromaštva: Da li su milijarderi dobri za društvo?
Da li su milijarderi dobri za ekonomiju, pitanje je koje izaziva podijeljene odgovore.
Pokušaj dokučivanja bogatstva koje posjeduju milijarderi je nerealan zadatak za običnog čovjeka. Prema posljednjim podacima, 24 osobe posjeduju imovinu neto vrijednosti veće od 50 milijardi dolara, dok istovremeno postoji preko 100 zemalja čiji je BDP niži od ovog.
Prema Visual Capitalist-u, trenutno je preko 3.300 milijardera koji imaju ukupnu neto vrijednost od preko 12 biliona dolara, a samo u SAD-u ima 735 milijardera sa ukupnom vrijednošću od 4,7 biliona dolara.
Logika bi ukazivala na to da su milijarderi dobri za privredu, budući da velika većina njihove neto vrijednosti dolazi od dionica, uglavnom u kompanijama koje su osnovali.
Povećanje ili smanjenje neto vrijednosti milijardera često se ne poklapa s ekonomskim rastom ili poboljšanjem prinosa za opštu populaciju. To se pokazalo tokom pandemije Covid-19, gdje se svakih 40 sati stvarao milijarder, prema izvještaju Oxfama, dok je istovremeno milion ljudi bilo u opasnosti da zapadne u siromaštvo. Za 24 mjeseca od pandemije Covid-19, milijarderi su stekli više bogatstva nego u prethodne 23 godine zajedno, iako su desetine miliona ljudi pali u siromaštvo. Plate su često padale za prosječnog radnika, a deset najbogatijih ljudi na svijetu posjeduje više od donjih 40% svjetske populacije, što je više od 3 milijarde ljudi. U to doba, 40 novih farmaceutskih milijardera stvoreno je zahvaljujući Moderni i Pfizeru, koji su imali monopol na vakcine protiv Covid-19.
Prema Kolumbijskom centru za razvojnu ekonomiju i politiku, milijarderi koji dostignu veliki nivo bogatstva zbog toga što su inovatori i pronalazači, a ne zbog političkih veza, zapravo su dobri za ekonomiju. Međutim, prema Oxfamu, milijarderi ne stvaraju milijarde bogatstva, oni ga uzimaju od drugih ljudi. Povećanje broja milijardera gura druge ljude u siromaštvo, a ne stimuliše ekonomski rast, ocjenjuje Insider Monkey.
Od 2020. godine dvije trećine ukupnog novog bogatstva otišlo je samo na 1% ljudi, a globalna nejednakost je porasla prvi put u posljednjih nekoliko decenija 2022. godine, zbog čega Svjetska banka navodi da je malo vjerovatno da će svijet ispuniti cilj UN-a da okončanje siromaštva do 2030.
Dio toga je zbog super niskih poreza za ultra bogate, u prosjeku od 3% dok su ljudi sa mnogo manje novca plaćali mnogo veći procenat svoje zarade u vidu poreza. Sve u svemu, čini se da su milijarderi zapravo štetni za ekonomiju, osim za one ljude koji rano ulažu u kompanije koje milijarderi stvore, kako bi zaradili priličan prinos, što dokazuje Tesla, čiji je ogroman porast na tržištu ograničenja u 2020. i 2021. rezultiraju time da mnogi umjereni investitori postanu milioneri.
Koji gradovi su dom za najviše milijardera
Insider Monkey je napravio listu gradova s najviše milijardera na svijetu, na osnovu Hurun izvještaja za 2022, kombinujući ih sa BDP-om.
Evo liste pet gradova koji je dom za najviše milijardera u odnosu na ekonomiju:
5. Ženšen (Kina)
Ukupan broj milijardera u 2022: 113
Ukupan BDP u 2021. (u milionima): 455.694
Ženšen je jedan od tri kineska grada koja imaju više milijardera nego bilo koji drugi grad, a njegov najbogatiji stanovnik je Ma Huateng, vrijedan 40 milijardi dolara. Huatengovo bogatstvo dolazi od internetskih medija preko Tencenta, jedne od najvećih internet kompanija na svijetu.
4. Peking (Kina)
Ukupan broj milijardera u 2022: 144
Ukupan BDP u 2021. (u milionima): 591.374
Peking je 2021. godine postao dom za najviše milijardera na svijetu i nastavio je da drži titulu, iako je njegov niži BDP doveo do toga da je malo pao na našoj listi gradova s najviše milijardera na svijetu.
3. Šangaj (Kina)
Ukupan broj milijardera u 2022: 121
Ukupan BDP u 2021. (u milionima): 661.600
Prema izvještaju Huruna, Kina je stvorila više milijardera nego SAD, a najbogatiji grad u Kini u Šangaju nije iznenađujuće dom za drugi najveći broj milijardera u zemlji.
2. London (Velika Britanija)
Ukupan broj milijardera u 2022: 101
Ukupan BDP u 2021. (u milionima): 978.402
Smatra se finansijskim centrom Evrope pa ne čudi što je London tako visoko na ovoj listi. U Londonu ima toliko milijardera da postoji posebna oblast poznata kao “Billionaires Row” koja je dom slavnih ličnosti i poslovnih magnata sa velikim imanjima. Džim Ratklif, osnivač INEOS-a, smatra se najbogatijom osobom u Londonu s neto bogatstvom od 15,3 milijarde dolara.
1. Njujork
Ukupan broj milijardera u 2022: 110
Ukupan BDP u 2021. (u milionima): 1.874.398
Njujork je na vrhu liste gradova sa najviše milijardera na svijetu. Dok Šangaj ima više milijardera, Njujork ima najveći BDP nakon Tokija. Njujork je takođe dom za najviše milionera na svijetu, sa blizu 350.000. Najbogatija osoba u Njujorku je Majkl Blumberg, čije bogatstvo potiče od kompanije Bloomberg LP.
Investitor; foto: Humphrey Muleba on Unsplash
